Richard Raats' Blog

Amsterdam – Leiderschap, het is een containerbegrip geworden! Wat betekent leiderschap eigenlijk in onze huidige samenleving? In dit blog probeer ik mijn visie te geven op het onderwerp ‘leiderschap’. En tracht ik de complexiteit te ontrafelen over de verschillende interpretaties die er bestaan over leiderschap. Om het beeld zuiver te krijgen heb ik de visie ontwikkeld die ik baseer op de nieuwe competentie ‘egotiviteit’. Een woord dat in onze taal (nog) niet bestaat. Tot op de dag van vandaag waarin ik het voor het eerst openbaar vermeld in dit blog en in de nabije toekomst nader beschrijf in mijn boek dat ik medio 2017 hoop uit te brengen.

Leiderschap; in de Dikke Van Dale staat vermeld: ‘een-leider-zijn’. Wat houdt dat dan daadwerkelijk in? Vanuit verschillende perspectieven is het breed te interpreteren. Wat is een leider dan precies? Als we kijken naar de geschiedenis dan zijn legio ‘leiders’ voorbij gekomen. Een echte rode draad op basis van competenties, kennis en vaardigheden is niet te maken. Daarvoor verschillen deze ‘leiders’ te veel. Het is dan ook geen optie om enkel vanuit de bestaande persoonlijke kenmerken van een ‘leider’ te kijken naar ‘leiderschap’.

Voor mijn onderzoek heb ik mij gericht op een ander perspectief. Wat maakt dat een leider door derden wordt geaccepteerd als leider. Want zonder volgelingen heeft een leider geen bestaansrecht. Het uitoefenen van leiderschap is dan afwezig. Het perspectief ‘leiderschap’ vanuit de volgeling onderzoeken is evenwel niet eenvoudig. De keuze moet je dan maken welke volgelingen een indrukwekkende weergave kunnen geven waarom zij voor een bepaalde leider kiezen.

Op dit moment speelt in de wereldwijde politiek een ware veldslag plaats. De positie van gevestigde leiders daalt met een onnavolgbare snelheid, terwijl nieuwe personen met compleet andere ideeën als nieuwe leider worden bestempeld (veelal door openbare verkiezingen). Een voorbeeld daarvan is Trump. Maar ook in Europa staan degelijke veranderingen voor de deur. Wat maakt dat mensen de keuze maken voor een leider? Zelfs als iemand zeer uiteenlopende ideeën profileert die een polariserende of ontwrichtende werking kunnen hebben.

Het perspectief ‘politieke leiders’ of ‘politiek leiderschap’ kan vanuit jouw eigen positie als burger goed worden voorgesteld. Vanuit het perspectief ‘zakelijke leiders’ of ‘zakelijk leiderschap’ kun je vast goed voorstellen als ‘arbeider’. En in de privésituatie zijn er mogelijke voorstellingen te doen zoals ‘sportief leiderschap’ (sportcoach) of ‘persoonlijk leiderschap’ (vader/moeder). Kortom leiderschap vind je overal. Ergens moet er dus wel een eigenschap te vinden zijn die ons kan helpen om een rode draad te vinden.

Vanaf heden introduceer en hanteer ik het woord ‘egotiviteit’ als een waarde voor de positieve kracht die maakt dat je als mens leiderschap kan uitdrukken. Voor iedereen verschilt deze waarde. In de komende maanden ga ik verder onderzoek doen naar persoonlijke effectiviteit en hoe dit zich vertaald naar ‘egotiviteit’. Om dit mogelijk te maken heb ik een definitie bedacht als basis voor het onderzoek en de daaraan gerelateerde onderzoeksvraag: “Hoe effectief weet iemand zijn ego in te zetten om uitvoering te geven aan leiderschap?”

In het eerste interview werd mij maanden geleden al duidelijk dat ‘ego’ in de ogen van velen een negatieve lading heeft. In de Dikke Van Dale staat letterijk: (psychologie) ‘zelfbewustzijn’ en ‘zelfgevoel’. Daaruit kun je het beeld vormen dat iemand die ‘bewust’ is van zichzelf en/of ‘gevoel’, een duidelijk ‘ego’ heeft. Andersom geredeneerd kun je dan ook de stelling nemen dat iemand die minder zicht heeft op zijn of haar eigen ‘ik’ het bewustzijn of gevoel minder aanwezig acht. Daarmee krijgt ‘ego’ een onbeschreven waarde, maar wel een waarde die het gevoel van ‘meer of minder dan’ voeding geeft.

Deze basis vormt voor mij het uitgangspunt voor het gaan definiëren van de term ‘egotiviteit’. De definitie die ik vooralsnog wens te hanteren tijdens mijn onderzoek voor ‘egotiviteit’ is: “Egotiviteit is een waarde die een weergave geeft van het zelfbewustzijn EN gevoel dat iemand heeft over zichzelf en dat geaccepteerd wordt door volgelingen.” Als we deze definitie als aanname stellen, dan kunnen we het afzetten tegen de aanwezigheid van egotiviteit bij bewezen leiders.

Concreet vraagt deze aanname en definitie nog veel nader onderzoek. Hiervoor ga ik de nodige ‘leiders’ vanuit de verschillende genoemde perspectieven interviewen. Om uiteindelijk te komen tot een mogelijke conclusie of ‘egotiviteit’ daadwerkelijk in positieve zin een opvolging gaat inluiden van ‘leiderschap’.

Het is het geloof in het bestaansrecht van ‘egotiviteit’ dat mij drijft… Het is mijn gevoel dat ‘egotiviteit’ een goede weergave kan zijn voor (het versterken van) (persoonlijk) leiderschap… Het is mijn eigen bewustzijn om ook mijn persoonlijke groei te kwantificeren en af te meten aan hoe de mensen om mij heen dit valideren… Zowel mijn ‘egotiviteit’ durven te laten kwantificeren als het ook durven te beseffen over zichzelf. Niet als uitgangspunt over ‘wie is beter’ maar hoe kunnen we elkaar ‘versterken’… Brengt mij gelijk ook het inzicht dat ‘kwetsbaar’ durven zijn een even grote competentie is binnen leiderschap…