AMSTERDAM – Wat is er toch mis met die “Nederlanders”? Een vraag die de afgelopen weken/maanden meerdere malen naar boven is gekomen. In de meest uiteenlopende situaties is naar voren gekomen dat begrip onder mensen met een grote diversiteit aan achtergrond alleen kan ontstaan als je openstaat om te willen luisteren naar elkaar. Of betere gezegd, elkaar wil (leren) begrijpen en de schoonheid van culturele verschillen inziet.
Zaak “overlast door jongeren”
Gisteren werd ik telefonisch benaderd door een medewerker van het meldpunt overlast in mijn woonomgeving. Op een statusbericht over de problematiek met jeugd rondom ons complex had ik redelijk stevig gereageerd richting de medebewoners. Daarop waren twee negatieve reacties gekomen van bewoners in hetzelfde complex die van mening waren dat het “probleem” zich nu had opgelost. In tegenstelling tot deze bewoners vond ik dat het “probleem” zich juist niet had opgelost, maar slechts verplaatst waardoor expliciet deze bewoners er geen last meer van hebben! De problematiek is echter niet opgelost. Jongeren een bekeuring geven omdat ze ergens staan vind ik uitermate overdreven. Daarmee zeg ik niet dat als zij daadwerkelijk de wettelijke regels overtreden er geen sancties gegeven moeten worden. Juist wel, want dat geeft duidelijkheid. Maar communicatie kan jongeren ook tot positiviteit brengen! Een voorstel van mij om tot positieve interactie en een andere vorm van communicatie te komen met de jongeren is door het meldpunt als zeer welkom ervaren en gaat verder worden opgepakt. In de komende tijd gaan we gezamenlijk bekijken hoe we dit met de jongeren samen kunnen bewerkstelligen.
Standpunt “registratie etniciteit”
Hedenochtend werd ik via Facebook geattendeerd op een radio-interview van de heer Hans van der Liet (voorzitter scheidsrechtsvereniging Amsterdam) en Salima Belhaj (fractievoorzitter D66 Rotterdam). De stelling was of het wenselijk is om etniciteit vast te gaan leggen bij geweldsdelicten. Aanleiding was het ernstige incident met de grensrechter uit Almere. In heldere verwoording gaf Van der Liet zijn voorkeur voor het standpunt aan. Belhaj, ware tegenstander van iedere vorm vastlegging van de etniciteit, ging hier fel tegenin. Overwegende dat in de argumenten van beide personen een kern van waarheid zit, moet ik toch wel zeggen dat Van der Liet een betere argumentatie aandroeg. Daar waar Belhaj continu het stigmatiseren van slechts één groep in onze samenleving als argument aangreep, werd dit door Van der Liet juist ontkracht door aan te geven alle etnische groepen te registreren. Géén onderscheid door etniciteit, maar juist op gedrag. Zodat gedragswetenschappers, sociaal antropologen en deskundigen zich consequent kunnen buigen over oplossing van de problematiek rondom geweld in de sport en breder in de samenleving. (Beluister de uitzending: http://m.radio1.nl/mobiel-radio1/gemist/fragment/89175)
Oplossing? Eerst anders gaan kijken!
Voor mijn werk met jongeren in Amsterdam heb ik het genoegen om samen te mogen werken met een zeer ervaren en gedreven wetenschappelijk onderzoeker verbonden aan een zeer befaamd onderzoeksbureau. Wat blijkt uit de onderzoeken is dat de jeugdproblematiek in Amsterdam (en waarschijnlijk zelfs in alle grote steden), wetenschappelijk onderbouwd, al ruim 30 jaar niet is veranderd! Het is niet verbonden aan etniciteit! Het is echter wel van belang om een andere denkwijze erop na te gaan houden willen wij het ooit gaan oplossen met z’n allen. Einstein heeft de gezegde: “Als je op dezelfde wijze blijft aankijken tegen een probleem, dan zul je het nooit oplossen!” (vrije vertaling) uitgesproken. En dat is nu precies waar het om draait! Stigmatiseren is volgens mij een woord wat in onze Nederlandse samenleving hand in hand gaat met gedogen. We laten “zaken” toe die we eigenlijk moeten “aanpakken” en gaan daarna bij voorkeur een “stempel” geven aan een groep van mensen waardoor er stigma’s ontstaan.
Neem jongeren eens serieus!
Het project “Het Talentenfeest” waar wij aan werken, geeft ons interessante inzichten over het omgaan en werken met jongeren. En met jongeren bedoel ik alle jongeren, ongeacht etniciteit, geslacht, geloof, opleiding of afkomst. Wanneer je de moeite neemt om te luisteren naar de jongeren, hen de hand toereikt om te helpen en anderzijds ook duidelijke kaders te stellen over de toelaatbaarheid van gedrag… dan ontstaat er een totaal andere chemie met de jongeren. Ze voelen zich serieus genomen en willen met alle plezier bouwen aan de toekomst. Van henzelf, maar ook van Nederland. Zij brengen vanuit de verschillende culturen inzichten mee, dragen graag bij aan het oplossen van “problemen” en tonen energiek als ze de welverdiende waardering krijgen. Een culturele rijkdom brengen zij in bij in Nederland zo hoog geprezen, maar ook “gepretendeerde” multiculturele samenleving. Het stigmatiseren begint bij iedereen zelf! Voor mij als geboren en getogen Amsterdammer weet ik niet beter dan dat er door de natuur bepaalde pigmentverschillen zijn waardoor de een sneller bruin wordt dan de ander…
De koe bij de horens vatten!
Het brengt mij terug bij het registreren van zaken als etniciteit, geslacht, geloof etc. in bestanden die ten doel hebben “problemen” op te lossen. Ik zou het geheel willen omkeren. Welke voordelen zou het hebben als we in positieve situaties wel tot registratie van dergelijke informatie over zouden gaan? Welke voordelen zouden er dan gaan ontstaan?
Om de koe bij de horens te vatten (bron Wikipedia – betekenis: Actief beginnen met de oplossing van een bepaald probleem, bijvoorbeeld doordat zich een gebeurtenis voordoet die een extra impuls geeft om nu actie te ondernemen) wil ik aangeven waarom registratie ook vele voordelen kan krijgen. Los van het feit dat er al veel van deze persoonlijke kenmerken worden vastgelegd.
- Meten is weten! – Het vastleggen kan wel eens alle “knappe koppen” gaan tegenspreken dat “problemen” slechts tot te wijzen zijn aan één etnische groep, maar dat het toe te wijzen is aan hoe er wordt omgegaan met deze groep. Oftewel “Verbeter de wereld, begin bij jezelf…“
- Het in stand houden van een stigma! – Het vasthouden aan een stigma voelt voor sommige mensen veilig. “Zie je wel, weer een …” om daarmee de eigen “etnische groep” te kunnen verschonen van enige blaam.
- Preventie versus Bestrijding! – Het financieringsmodel bij het oplossen van problemen in Nederland is op een foute schoei geleest! Als mosterd na de maaltijd wordt er pas geacteerd wanneer er problemen zijn. Preventie wordt niet “goed” gefinancierd vanuit de overheid omdat de aantoonbaarheid lastiger blijkt te zijn. Althans wanneer er een combinatie van demografische gegevens gecombineerd worden met onderwijsinformatie, werkgelegenheid en persoonlijke kenmerken als eerder genoemd, dan zouden vele “problemen” met jongeren tussen de 12 en 27 jaar al in een veel eerder stadium voorkomen kunnen worden. De kosten gemoeid met het oplossen van “problemen” en de inspanningen die het kosten zijn significant hoger!
- Het werken met gestigmatiseerde groepen is lucratief! – Helaas kunnen we dagelijks constateren dat er miljarden omgaan in projecten voor het verbeteren van de sociale cohesie, verhogen van de veiligheid in de samenleving, optimaliseren van onderwijs en verkrijgen van werkgelegenheid. Wanneer 1% van al deze miljarden aan belastinggeld in een eerdere fase zou worden geïnvesteerd (regeren is vooruitzien), dan zou dat een veelvoud aan kosten besparen in de toekomst. Echter heeft de burger wel baat bij deze punten, maar zijn er teveel mensen met niet altijd een oplossend karakter of propere denkwijze of motivatie betrokken bij de “jeugdproblematiek”. De financiële belangen zijn dermate groot dat er verkeerde afwegingen onder water spelen.
- Praten over jongeren en niet met jongeren! – “We moeten structuur eerst bepalen!” een uitspraak die mijn haren overeind laten gaan. Waarom altijd praten “over” in plaats van “met” jongeren. Een groot stigma is dat jongeren zelf niet kunnen bepalen hoe de toekomst van Nederland er uit zou moeten zien. Met alleen al ruim 17.000 werkeloze jongeren in Amsterdam kun je heel veel doen! Hoe? Kijk maar eens op www.talentenfeest.nl.
- Geef jongeren de kans zich te ontplooien! – Het mooie van de Nederlandse samenleving is dat er meer dan 175 culturelen een plek hebben gevonden om te leven. Ja, daar kun je wel eens te maken hebben met onbegrip doordat we niet willen luisteren naar elkaar. En als je het dan over jongeren hebt, wat weten die nou? Jongeren worden onrustig als je ze alleen maar structuur geeft zonder de ruimte om te kunnen ontwikkelen! Een mooi voorbeeld is en blijft de voetbalsport. “Neem een voetbalveld, trek er lijnen op, plaats twee doelen, stel eenvoudige regels op en dan met 22 mensen en een bal aan de slag. Binnen de lijnen kan een ieder vrij zijn kunstje doen mits binnen de regels. En misdraag je je dan sta je er naast. Gewoon duidelijk! Het niet gedogen van wangedrag geeft vele honderdduizenden andere spelers heel veel plezier. Waarom doen we dit niet (goed) in de hedendaagse samenleving? En vooral, waarom betrekken we jongeren zo weinig bij het genereren van ideeën, uitwerken van plannen en oplossen van problemen? Tenslotte is gaat het ook over de toekomst van dezelfde jongeren!
Resume
In dit blog snijd ik meerdere “problemen” aan waar ik mij als blanke Hollandse jongen mateloos aan kan storen of ernstig voor kan schamen voor de denkwijze binnen “mijn etnische groep”. Natuurlijk heb ik zoals gewoonlijk ook een aantal ongenuanceerde uitspraken neergezet! Er zijn ook vele mensen die gelijkluidend zijn en heel veel integere activiteiten ontplooien met jongeren om de toekomst positief te beïnvloeden. Aan hen bied ik mijn oprechte excuses aan voor de ongenuanceerde standpunten. Voor hen die zich permitteren om te gedogen, te stigmatiseren en zelfs in sommige gevallen te discrimineren en polariseren, daarvoor is dit blog geschreven. Open je ogen en zie welke culturele rijkdom Nederland in zich heeft… en laten we daarmee de sociale cohesie en economie gaan stimuleren met alle goede ideeën die vanuit dezelfde multiculturele samenleving kunnen worden gegenereerd!
Persoonlijke noot
De jongeren betrokken bij onze projecten verrassen mij geregeld met geweldige ideeën. Voor mij persoonlijk is het altijd een droom geweest om mijn kennis, kunde en ervaring ooit te mogen gaan inzetten voor het werken met jongeren omdat zij de toekomst vormen. Het is een waar genoegen om dagelijks met hen aan de slag te zijn. Zij geven energie en weten zelf heel erg goed waar het om draait in onze samenleving. De steun in de rug die wij geven heeft maar een doel… Het versterken van het zelfvertrouwen van de jongeren om fouten te mogen maken, om daarna de kans te krijgen deze zelf te herstellen… En wij? Wij gaan dagelijks met een zeer voldaan gevoel van waardering naar huis!
