Archief voor januari, 2012

BREDA/AMSTERDAM – ‘Innovatie’ wordt in de ogen van velen gezien als een ‘hype-woord’. Op Avans Hogeschool (www.avans.nl) in Breda wordt ‘Innovatie’ echter uitermate serieus genomen. Op 17 januari jl. werd door de Academie voor ICT en Business het Innovation Event 2012 georganiseerd als afsluiting van de minor Innovatie, Onderzoek en Advies. Een speciale website werd opgezet waar de individuele innovaties staan vermeld (http://innovation.aibbreda.nl). De verschillende bijzondere innovaties werden aan het aanwezige publiek en bedrijven getoond op een ieder voor zich zeer interactieve wijze. De middag werd geopend door de directeur van de Academie voor ICT en Business, mw. Petra Koenders.

De Dean van de Academy ICT & Business, mw. Petra Koenders, wist met pakkende woorden het publiek te boeien met haar beeld over de opleiding, en met name deze minor. Zij prees de studenten voor het werk wat zij hadden verzet in deze periode en de resultaten welke waren geboekt. Zij motiveerde de studenten om ‘de eigen innovatie’ deze middag te presenteren als “de slag op de taart”. Zeker toen zij aankondigde dat alle studenten waren geslaagd voor de minor. Het was een mooi stimulans voor de start van dit innovatie evenement.

In de inleiding van mijn lezing sprak ze enkele quotes afkomstig uit een van mijn blogs uit. Een mooiere opening kun je je als spreker niet wensen… Aan mij daarna om de aanwezige studenten, docenten en bedrijven te boeien met mijn visie over de belangrijke facetten van ‘Innovatie’ voor educatie, bedrijfsleven, overheden en samenleving.

Mijn presentatie draagt de titel ‘Innovatie… is dichterbij dan je denkt…’ en gaat over ‘Wat is innovatie?’, ‘Wat is het belang van innoveren?’ en ‘Wat zijn de valkuilen van innovatie?’. Het zijn kaders die ik vooral in de praktijk heb opgedaan. Op een sprekende wijze heb ik mijn visie gegeven over ‘Nederland, de poort van Europa’ en aangegeven hoe belangrijk kennisontwikkeling voor onze Nederlandse economie is. Het aanwezige publiek bestond uit studenten, docenten, bedrijfsleven en pers. Investeren in de toekomst doe je door je kennis te delen met de opkomende generatie. Voor mij was deze middag zo’n ShareYourKnowledge moment.

De presentatie ben ik begonnen met eerst een aantal kaders te plaatsen. Innovatie is buiten de kaders durven stappen. De kaders moeten dan wel bekend zijn. Innovatie betekent letterlijk vernieuwing, echter is niet iedere vernieuwing een innovatie! De ontwikkeling en succesvolle invoering van nieuwe of verbeterde producten, diensten en processen t.b.v. mens en organisatie vormen de voorwaarden voor innovatie. Je moet het doen!

Een uitvinding benoemen als innovatie houdt dus ook in dat het ook, naast een vernieuwde technologische oplossing, een commercieel gemaakt kan worden. Er moet geld mee te verdienen zijn. Pas dan kun je spreken over innovatie. Een prachtig voorbeeld van een bedrijf in Nederland die educatie, onderzoek, uitvinding, vernieuwing weet te combineren tot ‘Innovatie’ en ook sterk gepositioneerd is in de gehele wereld is ASML (chip-machines). Ook bedrijven als Koninklijke Boskalis (baggeren, grondverzet en maritieme infrastructuur), Smit Tak (scheepsbergingen, milieubescherming en sleepdiensten ) zijn Nederlands trots. Zij verstaan in het eigen vakgebied wat het belang is van innovatie en hoe je deze omzet naar commerciële activiteiten. En ja, ik ben als Nederlander best erg trots wat onze Nederlandse bedrijven qua innovatie neerzetten!

Echter we moeten méér investeren dan er nu wordt gedaan! Nederland zakt langzaam terug op de wereldwijde ladder van ‘kenniseconomie’. Het houdt wel in dat we vanuit het bedrijfsleven nog intensiever moeten gaan samenwerken met de hogescholen en universiteiten. De nieuwe generatie van toekomstige kenniswerkers denkt anders, werkt anders en leeft anders. Zij delen op verschillende manieren, ook openbaar, de kennis die zij hebben vergaard. Werken samen met mensen over afstanden die voorheen niet mogelijk was. En weten successen te behalen door individuele inspanningen te bundelen. Zij worden uniek door niet uniek te werken. Of te wel kennisdeling zorgt voor meer kennis. Alleen zo kunnen we Nederland terug in stijgende lijn krijgen op de wereldranglijst. Het bedrijfsleven moet in totaliteit goed nadenken over de waarde die zij met het bedrijf willen toevoegen in de samenleving en vooral op welke wijze. In een eerder blog heb ik daar al eens over geschreven. “Nederland is de poort voor Europa!”, willen we dat blijven dan is nu actie noodzakelijk. En juist vandaag, 31 januari 2012, kondigt onze Minister President Rutte aan dat de economische malaise alleen kan worden ontstegen door… juist groei!

De groei heb ik na mijn presentatie kunnen zien bij de verschillende workshops. Iedere studiegroep had de ruimte om de uitvinding te tonen. Op inzichtelijke en aanschouwelijke wijze werden de toekomstige innovaties gepresenteerd. De eerste workshop die ik heb mogen volgen was ‘Gamification’. Iets wat mij al jaren boeit, omdat je hiermee op een positieve wijze substantiële kostenbesparingen kunt realiseren wanneer je het op de juiste wijze weet toe te passen in de ontwikkeling van (bedrijfs)software. Deze groep had dit erg goed uitgewerkt. Het idee om bestuurders op een positieve wijze te attenderen op ‘ongewenst’ rijgedrag sloeg goed aan. Het past ook in de huidige tijd, want ook milieubescherming, energiebesparing en sociaal toezicht waren meegenomen in het idee. Zij hadden zich ook laten inspireren door twee ‘masterbrains Gates & Jobs’. Toeval bestaat niet, want als je naar deze twee ‘wereldveranderaars’ kijkt, dan kun je niet anders concluderen als dat zij het innoveren echt tot een bestaand werkwoord hebben verheven.

De tweede workshop waar ik na de koffiepauze naar toe ben geweest is ‘QR-Payments’. Een idee om betalingen via de mobiele telefoon/smartphone in combinatie met QR-codes (http://nl.wikipedia.org/wiki/QR-code) uit te voeren. De demonstratie werd live getoond op de telefoon van de aanwezigen. Deze groep toonde aan dat het realistisch is om door te groeien tot een echte innovatie. Natuurlijk zijn er nog enkele drempels te nemen, maar in samenwerking met het bedrijfsleven liggen er serieuze kansen. In iedergeval hebben zij mij enthousiast gekregen om daar, binnen het bedrijf waar ik voor werk, eens een lans te gaan breken.

Hiermee wil ik zeker benadrukken dat er een stevigere brug moet komen tussen de jeugd (hogescholen & universiteiten) en “gevestigde orde” (bedrijfsleven). Het werpt op meerdere gebieden zijn vruchten af als bedrijven investeren in onderwijs, stageplaatsen bieden om te ‘leren en werken’ en te komen tot ‘innovatie van mens en bedrijf’. Persoonlijk ben ik een grote voorstander van dergelijke samenwerkingsverbanden. Er zijn er ook al vele, echter nog lang niet genoeg.

Willen wij in Nederland een economische groei stimuleren dan moet er, sterker dan voorheen, anders gaan worden gedacht over samenwerking. Over de toepassing van subsidies, over het opzetten van (sociale en technische) innovatieprojecten en in economische ontwikkelingen. Een belangrijk gegeven is het vastleggen van het Intellectuele Eigendom. Hierdoor krijgt de ‘bedenker’ waar hij/zij recht op heeft. Het is echter niet altijd in het belang van innovatie als alles in beton gegoten is. Je kunt dan niet of beperkt als startende ‘innovator’ verder met je idee als een deel daarvan bestaat uit een oplossing van een ander. Tenzij… je daar goede afspraken over gaat maken. Hier komen we dus wederom uit op communicatie, samenwerking en de gedachte om bij commercieel succes tot deling over te gaan. Wel zo eerlijk toch?

De andere workshops heb ik helaas niet kunnen volgen omdat het parallelsessies waren. Deze waren niet minder interessant, of minder belangrijk, want alle NEGEN workshops hadden een goed onderwerp. Gelukkig is de mogelijkheid aanwezig om verder kennis te nemen van deze oplossingen. En dat ga ik zeker doen in de komende periode!

Tot zover mijn blog over het Innovation Event 2012 van Avans Hogeschool – Academie voor ICT & Business. De middag werd afgesloten met een dankwoord van mw. Petra Koenders aan alle betrokken en speciaal voor de organiserende studenten. Zij hadden een perfecte middag georganiseerd! De dag werd afgesloten met een gezellige borrel waarin vele ideeen met elkaar nog werden gedeeld. Voor mij persoonlijk was het zeker leerzaam… Dank! En speciale dank wil ik uitspreken voor Yonas Mekonen. Hij is een creatieve jongeman met goede ideeën en een vriendelijke persoonlijkheid die de juiste toon wist te raken om te komen spreken!

Voor meer informatie over dit evenement kunt u het logo bovenaan het blog klikken, u komt dan gelijk op de website van Innovation Event 2010…

© 2012 Richard J. Raats / Foto’s: © 2012 Avans Hogeschool

DEN HAAG – Aan het einde van de 18e eeuw startte in Groot Brittannië de Industriële Revolutie. De veranderingen betekenden een ware trendbreuk ten opzichte van eerdere veranderingen waardoor men de industrialisatie bestempelde als een revolutie. Wat in Groot Brittannië was begonnen sloeg al snel over naar de landen in Europa om vervolgens de gehele wereld te veroveren. De gevolgen waren verstrekkend!

De eerste revolutie – Stoom
De overgang van handenarbeid naar machinale arbeid zorgde niet alleen voor een versnelling van de welvaart, maar bracht ook een verhoging van de werkeloosheid met zich mee. Mensen werden ‘gedwongen’ om een andere richting in te slaan qua werk. In eerste instantie was er ten gevolge van het verlies van arbeidsplaatsen een grote weerstand tegen de industrialisatie. De technologische innovatie was echter niet tegen te houden. De verbeteringen aan de stoommachine door James Watt zorgde voor het continu beschikbaar hebben van mechanische energie in plaats van door dieren opgewekte energie zoals ossen en paarden. Stoomenergie bleek de technische innovatie flink te stimuleren. Er waren minder mensen nodig om méér werk te verzetten in vooral een kortere tijd. De omscholing van handenarbeid naar denkwerk t.b.v. bedienen van machines werd een feit…

De tweede revolutie – Elektriciteit
In de tweede helft van de 19e eeuw kwam er een flinke versnelling in de ontwikkelingen. De uitvinding en toepasbaarheid van elektriciteit zorgde voor nog meer innovatie. Deze periode van de Industriële Revolutie kenmerkt zich vooral door een bredere toepassing van de verschillende energiebronnen. De keten van energievoorziening werd groter, de voorzieningen en machines geavanceerder, kleiner en breder toepasbaar. De verscheidenheid van energiebronnen betekenden een ware technologische innovatie. Nieuwe beroepen ontstonden, opleidingen waren sterk aan verandering onderhevig. De nieuwe beroepen zorgden tevens voor een dalende werkeloosheid ondanks de uitbreiding van de diversiteit van machinerie. Scholing van mensen was noodzakelijk om nieuwe mogelijkheden en toepasbaarheid van techniek te verkrijgen. Nieuwe scholen/educatie, nieuwe beroepen en nieuwe kansen was het resultaat. De groot industrieën namen meer en meer mensen in dienst om machines te bedienen, productie te verhogen en marktgebieden uit te breiden.

De derde revolutie – Computers en Communicatie
Half 19e eeuw deed de computer zijn intrede. Hiermee kwam de Industriële Revolutie in de derde fase in een waanzinnige versnelling. Informatie werd heel anders opgeslagen, automatisch verwerkt en beschikbaar op plaatsen waar het voorheen niet mogelijk was. Het gebruik van computers gaf inzicht in feiten, analyses en stelde deze weer beschikbaar voor gebruik. In zowel gebieden educatie als productie werd een nieuwe revolutie ontketend. Ook dit zorgde weer voor een goed stimulans op het gebied van educatie en vermindering van de werkeloosheid. Wel werden er hogere eisen gesteld aan beroepskrachten. De industrialisatie nam verder toe vanwege het gebruik van computers voor de aansturing van machinerie. De kansen voor mensen om een interessante leuke job te verkrijgen nam voor velen toe.

De crisis – Internet in de kinderschoenen…
In de afgelopen eeuwen zijn er meerdere oorzaken geweest die hebben geleid tot een negatieve economische situatie. De economische cyclus lijkt zich elke 7 jaar te herhalen. Wie de geschiedenisboeken erop naslaat, kan het patroon zo ontdekken. In dit blog focus ik op de laatste 10 jaar. Internet nam eind 90’er jaren een snelle vlucht aan. Té snel is achteraf gebleken, want vele investeringen vielen in het water in 2000. Eerst werd het Millenium als een probleem gezien en genoemd, echter zat de wortel van “verderf” dieper dan men in eerste instantie dacht. Diverse bedrijven waren opgestart met “Vreemd Vermogen”. Hier werden ook grotendeels de salariskosten uit betaald waardoor de drang naar “ondernemerschap” en “verwerven inkomsten” niet genoeg aanwezig was. Investeerder hadden vertrouwen in de “mooie brochures” en “nieuwe technologie”. “In het land der blinden is één oog koning” waardoor met een beetje brochure, goed verhaal en de schets van een zonnige toekomst, aardig wat geld opgehaald kon worden. Of het bedrijf nu inkomsten genereerden of zelfs winst ging maken was niet duidelijk. De beursgang van Worldonline was de klap op de vuurpijl. De hebberigheid van mensen zorgde er voor dat de “narigheid” openbaar aan de oppervlakte kwam.

De breuk in het vertrouwen in de ontwikkeling van het Internet was een voldongen feit… De werkgelegenheid kreeg een ferme klap. De kleinere bedrijven gingen achter elkaar failliet en ontslagen volgden elkaar op. Toch waren er ook partijen die er wel bij vaarden. De grote ICT-bedrijven, beperk mij in dit blog ook even tot dit bedrijfssegment, groeiden als een bezetene. Vooral degene met een lange staat van dienst en bestaan genoten ten volle van het wel aanwezige vertrouwen. De computer was al niet meer weg te denken op kantoor. Die moest toch beheerd worden. In razend tempo ontstond er een tekort aan ICT’ers. Hierdoor kwam een grootschalige omscholing op gang. Uiteraard waren er ook de goudzoekers, want ICT betaalde goed, een auto, telefoon en laptop kreeg je dag één cadeau en eenmaal via een Service Desk ingestroomd dan kun je je snel vaardig maken. En zo resulteerde het dat “overschotten” in andere beroepsgroepen sneller verdwenen omdat mensen over stapten naar de ICT. De grote ICT-bedrijven maakte het in hoogtij zo bont dat je naast een ‘eigen leaseauto’ zelfs een auto cadeau werd gegeven voor de partner. Het leek wel niet op te kunnen in de ICT…

De crisis – Internet in de puberteit…
De groei van de ICT-bedrijven ná 2001 was goed te verklaren. Bedrijven hadden grootschalig in de voorgaande jaren de computer zijn intrede laten doen. Werden computers in eerste instantie ingezet voor de meest belangrijke zaken in het primaire proces om de productie te kunnen versnellen, dit veranderde al snel in ‘overal’ een computer. De software werd steeds gebruikersvriendelijker mede dankzij de uitbreiding van de grafische interface door Microsoft. Het werd steeds eenvoudiger om iemand met een computer te laten werken, want op het scherm kijken en klikken op iconen kon tenslotte iedereen. Wie net even wat slimmer was, beter keek wat hij/zij op het scherm zag en dit wist te begrijpen en te vertalen naar “Wat kan ik ermee?”, werd al snel bestempeld als ‘Consultant’. Waren tot kort daarvoor nog ‘code op prompt’ noodzakelijk, nu kon bijna iedereen met een computer aan de slag. De kansen bij bedrijven namen toe! Een computer is altijd een ‘bijzonder’ middel geweest in een bedrijf. De ervaring leert dat het vanuit de boekhouding (software voor administratieve en boekhoudkundige bewerkingen waren erg in!) er vele mensen zich hebben gespecialiseerd in de ICT. Zij waren de sleutelgebruikers en wisten de meerwaarde van de inzet van de computer nog beter te beoordelen… De technologie van Internet, webtechnologie, had echter eind 90’er jaren wel al gezorgd voor een versnelling. De software voor toepassing van webtechnologie werd in een hoog tempo verder ontwikkeld. De programmeurs waren niet aan te slepen. De kosten stegen de pan uit, maar door de grootschalige bedrijfscontracten werd anders omgegaan met de schaarste op de arbeidsmarkt. De bomen groeiden in de hemel tussen 2001 en 2007…

De crisis – Internet is volwassen geworden…
De instorting van de huizenmarkt in de Verenigde Staten zorgde voor de start van een wereldwijde crisis. Investeringen in investeringen, risicovolle hypotheken en de daaraan verbonden financieringen en niet te vergeten de hebberigheid van mensen zorgden dat de crisis in grote snelheid om zich heen greep. De groei van het Internet maakte het mogelijk om in een relatief korte tijd informatie te brengen van A naar B. De eenvoudige wijze van het verkrijgen van informatie, verzamelen en analyseren van informatie ging met computers vele malen sneller. Het domino-effect was duidelijk merkbaar. Het transparant worden van de ‘financiële structuren en ondoorzichtige combinaties’ deed het vertrouwen van investeerders wederom verdwijnen. Toen het vertrouwen van de consument begon af te kalven waren de rapen gaar. De voormalige ‘onzichtbare’ financiële stromen werden ineens, mede door Internet, openbaar gemaakt. Waar voorheen informatie een of meerdere dagen duurde, kwam deze nu realtime beschikbaar. De media geeft tegenwoordig al berichtgeving als het om wijziging van enkele tiende procenten gaat. Het is al snel “negatieve berichtgeving”, terwijl als we realistisch kijken bij de sluiting van de beurs, dan blijkt het vaak slechts om enkele luttele tiende van procenten te gaan. Het brede publiek begrijpt er niets meer van. Het is allemaal negatief krijgen we te horen. Is dat wel zo? Of hebben we te maken met een nieuwe revolutie?

De nieuwe revolutie…
Iedere fase van de Industriële Revolutie heeft een stevige leercurve doorgemaakt. Eén waar verbeteringen of veranderingen in de afgelopen eeuwen altijd hebben geleid tot substantiële wijzigingen in de arbeidsmarkt. Alleen in dit geval zijn de gevolgen groter van aard. Nu machines en computers eigenlijk alles kunnen, is het weer noodzakelijk om mensen anders te gaan opleiden. De Y-generatie is al van mening dat “openheid” en “transparantie” standaard in het woordenboek staat. Dit is zeker nog niet het geval bij het management van diverse grote bedrijven. Men heeft regelmatig baat bij de “mindere zichtbaarheid” van het beleid. De nieuwe revolutie gaat zich kenmerken door communicatie en informatie. Openheid van zaken, doofpotten vernietigen en wegnemen van mistigheid in dossiers. Het gaat een ware verandering betekenen omdat bedrijfsvoering op een geheel andere wijze gaat plaatsvinden. Mensen willen alleen nog werken als het er eerlijk en prettig werken is. Als er geen politieke spelletjes worden gespeeld. Als menselijke waarde wordt onderkent en naar rato wordt beloond. In de eerste drie delen van de Industriële Revolutie stond ‘aandeelhouderswaarde’ boven aan de lijst van de bestuurders. In deze fase gaat het om menselijke waarde!

Innovatie van techniek blijft plaatsvinden. De krachtigste ontwikkeling die nu gestart is, is de innovatie van organisatie door meer te kijken naar ‘menselijke waarde’ en de innovatie daarvan. Het aantal zelfstandig ondernemers stijgt nog steeds wekelijks. Hoe moeilijk mensen het ook vinden, ze nemen de stap. Als medewerker in een grote organisatie zie ik zelfstandig ondernemerschap ook meer en meer toenemen. Samenwerken in een tijdelijke (project)organisatie met verschillende disciplines krijgt de overhand. Hoe de toekomst eruit zal gaan zien is koffiedik kijken, maar dat het substantieel gaat veranderen is een feit. Organisaties worden gedwongen om te veranderen. Géén mensen meer betekent geen productie. Géén productie betekent gewoonweg geen inkomsten en de teloorgang van de organisatie. De tijd van hierarchie is voorbij. De vraagstelling is dan ook niet meer:”Kunnen wij de mensen binnen houden?” maar meer “Kunnen we de werkomgeving bieden waarbinnen mensen hun expertise en inzet willen geven?”. Een waardige wijziging die de komende jaren de trend gaan bepalen.

De Human Value revolutie is begonnen… Het balans tussen gezin en werk staat weer centraal…