Richard Raats' Blog

Bart Borsje & Philippe Raets aan de slag

Den Haag – Het vergaren van kennis betekent onbevooroordeeld durven openstaan voor kennis, ervaring & ideeen van anderen. Vrijdag jl. was door Bart Borsje van MVO Den Haag de workshop ’48 wetten van macht en 24 wetten van verleiding’ georganiseerd. De spreker was Philippe Raets, voormalig waarnemend SG van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In dit blog probeer ik u mee te nemen door de inhoud van de workshop. Persoonlijk vond ik het uitermate leerzaam op vele manieren. De aanwezigen hebben allen op actieve wijze deelgenomen, waardoor een mooie moleculaire samenstelling tot nieuwe chemie heeft geleid. In samenwerking tussen mensen die niet eerder elkaar kenden en zeker tussen Philippe en de aanwezigen (i.v.m. privacy geen naamsvermeldingen). Kortom een leerzame workshop waar ‘macht & verleiding’ tot mooie discussies, bijdragen en kennisdeling heeft geleid.

Organisatie & Maatschappelijke Verantwoordelijkheid
Wat niet onvermeld mag blijven is de nieuwe wijze van organiseren van de workshop door MVO Den Haag. Het begon bij de uitnodigingen via Twitter. En in plaats van vooraf eisen te stellen aan de kosten voor deelname, had Bart ervoor gekozen om de waardebepaling over te laten aan de deelnemers van de workshop. Achteraf mag je zelf bepalen wat het je waard is geweest. Een gedurfde stap, want op deze wijze kan het twee kanten opgaan. In dit geval kan ik wel zeggen dat het op mij overgekomen is als een waardevolle workshop en dit zich ook zal vertalen naar de waardering. Het maatschappelijk doel ‘Samenwerkingsverband Nationale Parken‘ was gekoppeld aan de workshop, dus snijdt ook hier het mes aan meerdere kanten.

Introductie Initiatief & Spreker
In het openingswoord van Bart vertelde hij over hoe hij tot dit initiatief was gekomen. De combinatie van een maatschappelijk doel, een waardevolle spreker en vrijheid in de waardering was het concept om te komen tot deze workshop. De spreker van deze workshop, Philippe Raets, heeft een schat aan ervaring in bestuurs- en overheidsland, beschikt over het enthousiasme om dit te delen en weet het ook op een plezierige aanschouwelijke wijze over te brengen. De voorstelronde liet al snel merken dat er een mooi gemengd gezelschap van mensen aanwezig waren. Het beloofde zeker een leerzame ochtend te worden.

Deel 1 – ‘De 48 wetten van Macht’ – ‘Blijf dicht bij jezelf‘
De verhaallijn van Philippe bestond uit een aantal filmfragmenten en de interactie ná zo’n fragment. Het eerste filmfragement kwam uit de Vlaamse serie ‘In de Gloria‘. Voorafgaand vertelde Philippe over hoe mensen tegen de populariteit van ‘Jorg Haider‘ aankeken. Het filmfragment was een knipoog naar hoe je zorgt dat uitstraling bijdraagt aan ‘succes’. Op ludieke wijze werd dit aanschouwelijk gemaakt. Het fragment werd gevolgd door een korte interactie met als kern: ‘Wat zie jezelf?’.

Het tweede fragment had betrekking op het ongeluk van Prinses Diana en hoe Tony Blair het moment strategisch benutte om zich te profileren. De koninklijke familie van Engeland hield in de tijd van het ongeluk totale geluidsstilte, terwijl er bij de Engelse bevolking wel, naast verslagenheid, behoefte was om ‘verbonden’ te worden. In dit ‘gat’ sprong Tony Blair door op gevoelige wijze te verwoordden wat een ieder voelde. Het was tot in de puntjes verzorgd en voorbereid. In de interactie ná het fragment werd veel gesproken over het balans tussen wat voorbereid kon zijn en wat authentiek van Tony Blair zelf was. Duidelijk werd wel dat de inzet van zijn oprechte gevoel een belangrijk deel uitmaakte van het succes om ‘mensen met elkaar te verbinden’.

Philippe vertelde over zijn ervaring en hoe de inzet van gevoel (soft skills) serieus bijdraagt in succes van een goede leider. Voorbeelden welke ook werden genoemd zijn ‘Barack Obama‘ en ‘Bill Clinton‘. Zij maken/maakten het verschil door op selectieve momenten optimaal gebruik te maken van hun uitstraling, emotie en gevoel. Daarmee verbinden zij de mensen. De les die wij konden trekken uit dit onderdeel was:

Tips: ‘Blijf dicht bij je gevoel, wees authentiek’. Waak er voor dat de inzet van gevoel c.q. het kwetsbaarheid opstellen niet een vast onderdeel wordt, want dan bereik je het tegenovergestelde en verlies je autoriteit. Een goed balans betekent dat gevoel en emotie machtige elementen zijn in ‘leiderschap’. Doe vooral de dingen die ‘dicht bij jezelf’ liggen.

Deel 2 – ‘De 48 wetten van Macht’ – ‘Zoek naar consensus‘
Het volgende fragment had betrekking op Sting & zijn bandleden ná ‘de aanslagen op 9 september 2001‘ (9-11). Sting en zijn bandleden hadden zich teruggetrokken in Frankrijk. Het rondreizen had even niet de aandacht. De optredens werden aldaar gedaan. Toen de vliegtuigen de aanslagen in de Verenigde Staten pleegde was iedereen verslagen van ongeloof en verdriet. ’s Avonds stond er een optreden van ‘Sting‘ gepland. Op indrukwekkende wijze toont het fragment van een bijeenkomst van Sting & zijn bandleden waar zij samen tot besluit komen om het concert ’s avonds toch doorgang te geven. De wijze hoe Sting, met in gedachte ‘afblazen is géén optie’, eenheid en motivatie weet te creeeren bij de band om met energie het optreden te gaan doen. Het zoeken naar consensus, inzet van emotie, lichaamstaal om te ‘regisseren’ dat er maar één uitkomst mogelijk was, was geniaal.

Tips: ‘Zoek naar consensus en lichaamstaal is óók een uiting van emotie!’ Stel jezelf ‘klein’ op, toon je echte emotie in taal en lichaamsuitdrukkingen (moet in balans zijn) en geef de mensen de ruimte om hun emotie te uiten. Om daarmee uit te komen op gedragen beslissing (consensus).

Deel 3 – ‘De 24 wetten van Verleiding’ – ‘Optie’s geven en verleiden tot beslissingen‘
Na de pauze werd begonnen met verleiding. In een scene van ‘La vita é Bella‘ verleidde een ober op geniale wijze een belangrijke gast tot het maken van een keuze die de ober zelf al had bepaald. Een sterk staalte van ‘managen’ van het eindresultaat. Het bieden van meerdere ‘ingewikkelde’ optie’s met als laatste een eenvoudige optie zorgde voor een voorspelbare uitkomst. Er werd in het fragment duidelijk gebalanceerd op de grens van ‘manipuleren’ en ‘verleiden’.

Tips: ‘Eenvoud siert de mens’. Het verschil van bieden van complexe en eenvoudige optie’s draagt bij aan snelle beslissingen. Het moeilijker maken van het nemen van beslissingen wordt veelal ingegeven door te veel complexiteit. Daar waar eenvoud mogelijk is, niet schromen om eenvoud te hanteren.

Deel 4 – ‘De 24 wetten van Verleiding’ – ‘Minder zorgt voor méér‘
Mensen zijn van huis uit gewend om te veel energie te benutten in spraak, beeldspraak of onderbouwing. Hierdoor wordt ‘eigen inbreng’ al op voorhand ontnomen. In het fragment van ‘Pleasantville’ benut in eerste instantie de dochter weinig woorden en met met slechts enkele gezichtsuitdrukkingen de kracht om haar moeder aan te reiken dat dingen ook anders kunnen. Met mimiek wordt er een suggestie gewekt over wat er ‘op het laantje’ gebeurd. Later in het fragment wordt het resultaat direct inzichtelijk gemaakt waardoor het effect heel goed wordt aangegeven tussen actie en reactie.

Het langere dialoog ná dit fragment tekende vooral af dat ‘het moment’ bepalend is voor het te bereiken resultaat. Ook het bepalen ‘wie je deelgenoot’ maakt van de situatie, beinvloedt het resultaat in sterke mate. Philippe vertelde uit eigen ervaring ‘als jongste bediende’ over hoe het bereiken van een succesvol resultaat is ingegeven door ‘moment’ en ‘wie’ op een goede wijze te combineren.

Tips: ‘Maak jezelf tot prooi’. Durf je kwetsbaar op te stellen om daarmee mensen aangelijnd te krijgen om jouw idee te ondersteunen. Benut op rustige wijze mimiek om verbale uitingen te ondersteunen. Zorg dat je het juiste ‘moment’ weet te bepalen om een vraag, een oplossing of een koers kenbaar te maken. Vergeet daarbij niet om ook te bepalen ‘wie’ deelgenoot is of moet zijn.

Deel 5 – ‘De 24 wetten van Verleiding’ – ‘Durf de stap te nemen om het verschil te maken‘
Het laatste inhoudelijke fragment was een auditie van Johnny Cash in de film ‘Walk the line‘. Hierin wordt op bijzondere wijze getoond hoe iemand zijn persoonlijke kwaliteiten gaat aanspreken op het moment dat er een ‘bepaalde’ druk c.q. drempels worden neergelegd. In het fragment doet Johnny Cash samen met een bassist en gitarist auditie om zijn gospelmuziek onder de aandacht van een platenmaatschappij te krijgen. Het optreden wordt echter abrupt onderbroken door de platenbaas met termen als ‘je gelooft niet in je muziek’, ‘het komt niet over alsof je echt gelooft in God’. Hiermee zet hij Johnny Cash terug op niveau die in het fragment wordt benadrukt met de ‘goot’. De platenbaas laat in niet misverstane bewoordingen horen hoe hij er over denkt. Dat het niets gaat worden. Dan gebeurt er iets magisch. Johnny Cash krijgt na enige overtuiging toch de kans om zijn ‘muziek’ te mogen laten horen. Hierop wordt door de platenbaas gereageerd met woorden als ‘zing alsof het je laatste nummer is’ en ‘alsof je in de goot ligt’. Dan gebeurt het. Johnny Cash begint een nummer te spelen wat hijzelf heeft geschreven. Wat diep uit zijn eigen ‘ik’ komt. Waarbij hij de emotie, het gevoel heel goed weet in te brengen in zijn optreden. Zo sterk zelfs dat de andere bandleden, welke het nummer niet kennen, spontaan op gevoel mee beginnen te spelen. En de platenbaas duidelijk onder de indruk is van hetgeen Johnny Cash neerzet.

In het dialoog ná dit fragment wordt één ding heel duidelijk. Leiderschap betekent ook durven ‘ervaren’. Ervaren dat als je afwijkt van van je eigen ‘ik’, het kunstje van een ander probeert na te doen, dat je dan niet overkomt. Je valt dan weg in de massa, mist de eigen kracht en zeker het authentieke van jezelf. De overtuiging wordt dan totaal ontnomen. Johnny Cash wist door terug te keren naar zijn eigen ‘ik’ in de vorm van zijn eigen muziek, zijn eigen optreden, zijn eigen emotie om de platenbaas en zijn eigen bandleden voor zich te winnen.

Tips: ‘Blijf jezelf’. Wees niet bang voor confrontatie met meningen die anders zijn. Overtuiging van ’talent’, ‘kwaliteit’ en ‘leiderschap’ komt alleen goed over als het echt is. Een kunstje kun je leren, maar authentiek zijn is een vast gegeven.

Mathilde Santing sluit af onder toeziend oog van Philippe Raets

De afsluiting
De ochtend werd afgesloten het een mooie muziek- en filmfragment ‘Vaderland’ van Mathilde Santing. Een gevoelige sluiting van een waardevolle workshop onder leiding van Philippe Raets.

Belangrijke voetnoot!
Dit blog is de interpretatie van mijn beleving van de workshop. Uiteraard kunnen andere deelnemers het anders hebben ervaren. De kracht van workshops is dat een ieder bijdraagt wat hij/zijn wil bijdragen en ontvangt hetgeen hij/zij interresant vind. Daarnaast is het een goed moment om kennis te maken met andere mensen. Voor mij persoonlijk was het een waardevolle workshop. In dit blog deel ik de door mij geinterpreteerde kennis, zodat een ieder de inspiratie kan krijgen om ook zijn/haar kennis te ontsluiten. Of om contact op te nemen met Bart Borsje van MVO Den Haag om ook eens zo’n inspirerende workshop bij te wonen en ook nog uitvoering te geven aan een bijdrage voor MVO…

© 2010 Richard J. Raats