Richard Raats' Blog

Amsterdam – Wanneer we de nieuws- en krantenberichten moeten geloven dan is het aardig mis met onze samenleving. Er wordt gesmuld als de foto’s en filmopname tijdens de nieuwsuitzendingen ongeluk en doden tonen. De kranten benutten het liefste beeldmateriaal waar menselijk leed op te zien is! Gruwelijk is het! Hoe gaan we dit ooit weer terugbrengen naar normale informatievoorziening? Hoe krijgen we de media bereid om positief nieuws te brengen?

Om een weg te vinden naar een propere samenleving moeten we weer gaan leren kijken naar de positieve zaken in het leven. De oorzaken opzoeken, deze oplossen en niet continu ad-hoc reageren op gevolgen. Over hoe dit mogelijk is, heb ik een duidelijke mening. Met de ‘Vijf pijlers van de maatschappij’ als fundering van de samenleving moet het mogelijk zijn om dit te bewerkstelligen.

Pijler 1: Het Gezin
De samenleving kent tegenwoordig vele verschijningsvormen van ‘het gezin’. Het traditionele gezin bestaande uit vader, moeder en kinderen, één ouder gezinnen, pleeggezinnen, tijdelijke opvangtehuizen en zorgboerderijen die dienen als vervanging voor de traditionele gezinssamenstelling. Allemaal met de meest goede intenties, echter niet met dezelfde normen, waarden en respect als uitgangspunten. Culturele verschillen, maar ook maatschappelijke niveaus spelen hierin een substantiele rol. Daar waar de één een kind de ruimte en kaders creert voor kinderen om te kunnen ontplooien, zijn er anderen die géén kaders als een oplossing zien.

Willen we een prettige toekomst tegemoet gaan dan moeten we investeren in de jeugd. “Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst!” is een veelgehoorde uitspraak, maar wie de jeugd wil bereiken moet ook willen luisteren. Tegenwoordig is de jeugd mondiger, heeft sneller ergens een eigen mening over of lijkt totaal losgeslagen. Veel volwassenen vinden het onacceptabel gedrag hoe de jeugd zich gedraagt. Echter valt het op dat de mensen die commentaar hebben op de jeugd, maar zelf niet de energie aanwenden om het gedrag te helpen veranderen. Wat doet u om de jeugd te helpen de toekomst te vinden?

De eerste pijler moet bijdragen aan de basis van normen, waarden en respect voor opgroeiende kinderen. Een ontbrekende of verstoorde thuissituatie helpt niet mee om de kinderen te begeleiden naar de toekomst. Hier moet actie komen! Ouders moeten op verschillende manieren worden ondersteund met opvoedkundige vragen. Daarintegen moeten er gezorgd worden dat ouders, die geen blijk van medewerking geven in precaire situaties, meer worden gedwongen om medewerking omwille van het welzijn van het kind mee te werken aan opvoed- of corrigerende plannen. De pijler ‘Het Gezin’ is de eerste in de rij van vijf die kinderen beinvloed in het bewandelen van het levenspad en vinden van een toekomst vol leven en welzijn.

Pijler 2: De School
De tweede cruciale pijler om kinderen te steunen in de opvoeding is ‘De School’. Hier is in de huidige tijd aardig wat mis! Een serieus deel van de jeugd wordt doorgebracht op school. Docenten geven een belangrijk deel van ‘de eigen’ normen, waarden en respect mee. Of de instelling van de docent aansluit bij de maatschappelijke normen, waarden en respect kun je je serieus afvragen. Frustratie viert hoogtij in het onderwijs waardoor docenten niet altijd een lijn volgen die wenselijk is. Een jeugdige is vatbaar voor invloeden van buitenaf. Zij zoeken de weg naar de toekomst. Wanneer een docent zelf nog weinig zin heeft in zijn werk, dan is het goed voor te stellen dat dit uitstraalt op de leerlingen.Waardoor navenant ‘gedrag’ gaat ontstaan.

Er wordt momenteel druk gesproken over hoe jeugd op school te houden is. “Geen kind zonder diploma de maatschappij in!” is een veel gebezigde uitspraak. In mijn bezoeken aan verschillende scholen valt het mij op dat de frustratie van docenten zich breder strekt dan ik had verwacht. Volgens mij moeten sommige docenten zich achter de oren gaan krabben of zij wil geschikt zijn om les te geven. Schreeuwen tegen leerlingen, bij het minste geringste iemand de klas uitsturen en totaal geen begrip hebben als de leerling ‘anders’ is. En met ‘anders’ bedoel ik een andere achtergrond, een andere cultuur, een ander gedrag en alle niet genoemde verschillen. Niet alle docenten zijn geschikt om met die verschillen om te kunnen gaan. Wat mogen wij verwachten van deze mensen? Of eigenlijk: “Wat mogen wij verwachten van kinderen als zij een verkeerd voorbeeld krijgen?”

Wanneer het, net zoals in de eerste pijler, ook hier fout gaat dan hebben we te maken met een tweede point-of-failure. In de afsluiting van dit blog blijkt wel wat het gevolg is van een falende school, gefrustreerde docent en een leerling die mede daardoor geen zin meer heeft in school.

Pijler 3: De Sport
Voor kinderen is beweging en leren samenspelen belangrijk. Teamsport betekent ‘samen gaan voor één doel!’. Je leert wat verdraagzaamheid is, wat verlies is en hoe je samen meer kunt bereiken dan alleen. In het verleden gingen de meeste jongens op jonge leeftijd op voetbal of basketball en meisjes op korf- of handbal. In de lokale omgeving was er altijd wel een vereniging waar je terecht kon. Dit is niet meer zo. De individualisatie van maatschappij, de extreme bezuinigingen en regelgevingen voor verenigingen hebben ervoor gezorgd dat verenigingen moesten fuseren of gewoon weg ophielden te bestaan. Ouders brachten tien jaar terug al hun kinderen naar de sportvereniging, gaven hen geld en kwamen hen einde van de dag pas weer ophalen. Hierdoor werd een oneigenlijke verantwoordelijkheid bij de vrijwilligers van de vereniging neergelegd. Die hier uiteraard niet op zaten te wachten.

De bezuinigingen door de centrale en lokale overheid en de vermindering van nieuwe aanwas hebben het water aan de lippen gebracht van de verenigingen. Hierdoor zijn er nu veel minder verenigingen en als ze wel financieel het hoofd weten te bieden ondanks alle verminderingen dan is er wel een schrijnend tekort aan vrijwilligers. In de opvoeding van kinderen speelt een coach en trainer ook een belangrijke rol. Het is iemand die op een andere wijze als in het gezin of op school het kind normen, waarden en respect bij brengt. Mits degene zelf zich ook gedraagt volgens dezelfde maatschappijke normen, waarden en respect. Maar ook in de sport is het mis. Geweld, zeker in het voetbal, vindt met grote regelmaat plaats! De verdraagzaamheid is ver te zoeken. Of het nou gaat om negatief schreeuwende ouders langs de lijn of tegenspelers die totaal geen fatsoen hebben, de vele negatieve facetten in de (jeugd)sport dragen niet bij aan een postieve groei naar de toekomst. Ook hier is actie noodzakelijk! En kan niet los worden gezien van de eerste en tweede pijler van de maatschappij.

Pijler 4: De werkkring
De eenvoudigste pijler waar gedrag op een ecologische wijze wordt gekanaliseerd, is de werkkring. Ga je eenmaal als jeugdige werknemer bij een werkgever aan de slag dan merk je al gauw hoe negatief gedrag snel tot ontoelaatbaar wordt verklaard. Wanneer je je dan niet houdt aan de bedrijfsregels dan is het snel klaar. Dan kun je op zoek naar een andere baan. Als je de baan echter leuk vindt dan gedraag je je automatisch wel positief. Althans, dat mag je aannemen. Ook hier is een serieuze verandering gekomen. Meder dankzij Ondernemingsraden, Vakbonden etc. is er een sterke ‘ontslagbescherming’ voor werknemers. Een werknemer die zich niet conform normen, waarden en respect gedragen kunnen vaak niet (direct) worden ontslagen.

Ik pleit hiermee niet voor een versoepeling van de ontslagprocedure, maar wil aangeven dat het niet meer zo vanzelfsprekend is dat de vierde pijler, zoals vroeger wel was, een zelfreinigend karakter heeft. In de werkkring is het echter wel zo dat er normaliter een positieve energie stroomt die medewerekers in de juiste banen leiden naar de toekomst. De direct leidinggevende heeft een sterke invloed op het gedrag van zijn medewerkers. Mocht deze leidinggevende last hebben van frustraties door b.v. een hoge werkdruk dan val je in hetzelfde als bij de leraar en de trainer. De begeleiding van de medewerker gebeurt niet goed, waardoor het negatieve gedrag wordt gestimuleerd i.p.v. voorkomen.

Pijler 5: De Samenleving
De laatste pijler welke gezamenlijk met de vorige vier pijlers de basis vormt voor de jeugd, staat eveneens sterk onder druk. Vroeger had je buurthuizen, speeltuinverenigingen, buurtwerkers etc. Ook hier is flink het mes ingezet vanwege bezuinigingen. Sociaal- en Buurtwerkers worden gereduceerd. De lokale ontspanningsplekken voor jongeren waar zij elkaar kunnen ontmoeten worden steeds minder. In kwaliteit, maar zeker net zoveel als in kwantiteit. De ‘Harry Slinger’s’ van deze wereld, voormalig jeugdwerker in Amsterdam-Noord, hadden begrip voor de kinderen. Wisten op de juiste wijze om te gaan met ‘buiten de groep gedragende kinderen’. Die intrinsieke energie moet weer terugkomen. Hier is actie voor nodig vanuit de overheden!

Resultaten
Het is bij iedereen duidelijk dat de negatieve gedragingen van de jeugd mede worden veroorzaakt omdat de pijler aan ‘rot onderhevig’ zijn. Voor sommige kinderen bestaan zelfs één of meerdere pijlers niet eens meer. Hierdoor zijn ze thuis niet blij, gaan de straat op, ontmoeten daar gelijkgestemde kinderen en vormen een ‘onbegrepen’ groep. Hangen rond bij waar er leven is zoals bij supermarkten en winkelcentra. Waar dan de aanwezigheid van een ‘groep’ als hinderlijk wordt ervaren. We laten hen aan hun lot over, stellen buurtcoaches en -vaders aan om het geheel in het gareel te houden, maar gaan totaal voorbij aan de oorzaak. Kortom we besteden als samenleving liever geldt voor bestrijding van de gevolgen als te investeren in de preventie c.q. educatie en begeleiding.

We kunnen onderzoek op onderzoek blijven uitvoeren, maar als we niet bereid zijn om verder te kijken dan onze neus lang is, dan gaat er niets veranderen. De mouwen moeten worden opgestroopt. Buurthuizen, sportverengingen, school en het gezin moeten weer de veilige thuishaven worden voor kinderen. Van daaruit kunnen wij hen de normen, waarden en respect meegeven zodat ze op latere leeftijd dit weer door kunnen geven aan de eigen kinderen en elkaar.

Waar moeten we beginnen?
Alle begin is moeilijk! Als we dit als uitgangspunt nemen dan weten we dat we het alleen kunnen bereiken als de krachten worden gebundeld. Als het besef van “Wat zijn onze normen, waarden en respect eigenlijk?” terug komt. Als we met elkaar het juiste dialoog gaan voeren over de normen, waarden en respect. Van hoog tot laag, van links tot rechts is nodig om te zorgen dat de huidige ouders en kinderen gaan begrijpen dat de problemen en verharding in de samenleving alleen kunnen worden opgelost door bundeling van krachten. We kunnen dit bij de overheden neerleggen, maar dat is niet de oplossing. Ouders, leraren, trainers en buurtwerkers zijn de sleutelfiguren in de opvoeding van kinderen. Geef hen de mogelijkheden en de middelen…

Kritische noot
Zou het nu allemaal echt zo makkelijk zijn om de toekomst te veranderen? “Nee!”, niet zolang de kaders in de huidige maatschappij niet duidelijk worden gesteld. Het Burgelijk Wetboek wordt door rechters op vele verschillende wijzen gehanteerd. Daar waar je straf krijgt bij een rechtbank in het Noorden, wordt je vrijgesproken in het Zuiden, terwijl de wetgeving vanuit hetzelfde wetboek staat voorgeschreven. De vrije interpretatie welke sommige rechters menen te mogen geven aan de uitvoering van de wetgeving is ongelofelijk. Voor de gemiddelde burger zelfs onbegrijpelijk. En als de gemiddelde burger het niet meer begrijpt, voor wie is de wetgeving dan bedoeld? Het heet toch niet voor niets Burgelijk Wetboek?

Het Huis van Thorbecke voorziet duidelijk in scheiding van machten. Onderscheiding in verantwoordelijkheden, waarbij de Rechtelijke Macht een toeziendhoudende en rechtsprekende rol heeft. Misschien is het wel mijn frustratie dat ik mij er aan stoor dat rechters in cruciale zaken geen uitspraak durven te doen. Zij spreken te weinig recht (afwijkingen t.o.v. wetgeving), schuiven de zaken regelmatig zonder een voor burgers begrijpelijke standpunt door in de tijd (houden de zaak aan) of houden rekening met, in de ogen van vele burgers, omstandigheden die totaal afwijken van maatschappelijke normen, waarden en respect. Overal begrip voor hebben is niet de oplossing om onze samenleving veiliger, prettiger en gezonder te krijgen.

Charitas Pro Armis… ‘Met de Liefde als Wapen‘ om kinderen weer een toekomst te kunnen geven… Kinderen kunnen alléén het verschil maken in de toekomst! Wij moeten het NU doen!

En om met een geweldig positief signaal af te sluiten, deel ik graag het volgende filmpje met jullie. Het geeft perfect weer wat de bindende kracht is achter een kind. Hoe één kind een wereld weer in beweging krijgt… Veel kijkplezier en bedankt voor het lezen van mijn blog…