Het was in april 2023 dat ik voor het eerst het genoegen had om voor mijn werk bij Defensie naar Washington te gaan. De opdracht was helder en goed voorbereid.
De missie die wij met het team moesten vervullen was belangrijk voor de samenwerking met de Defensie organisaties van de andere NATO-landen. Het was een ware eer om te mogen doen. Zeker gelet op het resultaat dat we als team met elkaar en de partnerlanden hebben weten te bereiken. Over de inhoud kan ik niet veel zeggen, maar één woord klinkt nog dagelijks door in mijn hoofd. Respect!
Het respect dat we voor elkaar hebben in het bereiken van de doelen die vrede en vrijheid nastreven. Het motto van Defensie “Wij beschermen wat ons dierbaar is”, heeft voor ons een belangrijke betekenis. Wij dragen, met het werk dat wij dagelijks mogen doen, hier daadwerkelijk aan bij. Het is mede uit respect voor ons motto, onze medemens, onze militaire en burger collega’s en (internationale) Defensie partners waarom wij zo gemotiveerd zijn om onze taken zo goed mogelijk uit te voeren.
Op de internationale dienstreizen bezoeken wij altijd een militaire gedenkplaats om ook ons respect te tonen voor allen die gevallen zijn, maar ook voor degene die dagelijks vaak ver van huis dienen om vrede en vrijheid te verdedigen.
“Als je respect toont voor je medemens dan krijg je dat ook terug. Respect dwing je niet af! Je moet het verdienen!” is de wijze les die mijn vader mijn mee gaf voordat hij het aardse leven moest verlaten. Ik was net 19 jaar oud en militair toen dat gebeurde. De combi van de opvoeding in mijn jeugd en de militaire vorming hebben mij de grondvesten gegeven voor het leven.
In de VS gelden hele andere normen qua respect voor militairen en Defensie medewerkers dan in Europa. In de vele gesprekken die ik heb mogen voeren werd mij al snel duidelijk dat men direct respect toont en dankbaarheid uit als men weet dat je voor vrede en vrijheid strijd, met name vanuit een Defensie organisatie. Men begint dan gelijk met je te bedanken dat je dient of gediend hebt. Zeker als je een moment van stilte neemt op de bijzondere plekken en je de eer betoont, dan komen mensen spontaan naar je toe om je te bedanken. Het is om kippenvel van te krijgen als zoiets gebeurt.
Deze bijzondere ervaring heb ik nu al meerdere malen samen met het team mogen ervaren. Mijn hoop is dat we dit nog vaak mogen doen, het tonen van ons respect en het werk nog lang mogen verrichten waarmee we actief bijdragen aan vrede en vrijheid.
Een andere hoop welke ik wil uitspreken is dat we, vandaag op 4 mei 2023 en in de verdere toekomst, allemaal het respect willen tonen voor allen die gevallen zijn in een militair conflict, de burgers die slachtoffer zijn geworden in een oorlog waar ter wereld en zij die dagelijks bijdragen aan het in standhouden of verkrijgen van vrede en vrijheid.
Ook ik ben vanavond om 20:00 uur twee minuten stil… en hangt de Nederlandse vlag hier vandaag halfstok, omdat ik gelukkig heb mogen leren hoe respect te tonen voor mijn medemens… Toont u samen met vele anderen in Nederland ook uw respect?
Voorwoord: De inspiratie voor het blog deze keer is voorgekomen uit de combinatie van de dagelijkse ervaringen in de samenleving, de ontwikkelingen die zich momenteel in Europa voordoen en de cursus Internationaal en Veiligheid welke ik momenteel volg aan het Clingendael Instuut. Het delen van inzichten met elkaar op allerlei niveaus helpt om meer begrip te krijgen voor de woorden veiligheid en vrijheid. En vooral voor de toekomst van u en mijn kinderen omdat we hen een toekomst gunnen waar veiligheid en vrijheid centraal staat en blijft staan…
In Nederland leven we gelukkig al meer dan 75 jaar in vrijheid. We mogen als bewoners van dit mooie land koesteren dat we ons dagelijks veilig mogen voelen omdat er geen oorlogssituatie heerst zoals in vele delen op de wereld wel van toepassing is. In vrijheid leven en veiligheid mogen ervaren houdt echter veel meer in dan alleen leven in een land waar geen oorlog is. Het in vrijheid mogen hebben en uiten van mening is een van de grondrechten in een geciviliseerde samenleving.In het verleden heb ik een boeiende reis mogen maken met mijn zoons naar Normandië. Als onderdeel van de opvoeding heb ik gemeend hen te moeten meegeven dat onze vrijheid mede te danken is aan de vele gesneuvelde soldaten uit de vele delen van de wereld. Zij hebben hun leven gegeven om Europa en Nederland te bevrijden. Zij verdienen nog dagelijks ons respect voor de vrijheid die zij ons hebben gebracht. Laten we mede daarom de veiligheid en vrijheid in onze samenleving ook samen koesteren.
Ik vond het belangrijk om mijn kinderen al vroeg te leren dat in vrijheid zonder oorlog te mogen leven ook vraagt om bewustzijn van wat het leven inhoudt. Er zijn echter duidelijke randvoorwaarden van toepassing met betrekking tot het recht van veiligheid en vrijheid. In Nederland zijn vele normen en waarden voortgekomen uit een christelijke fundament. Een van de waarden gebaseerd op dat fundament is om respect te hebben voor elkaar en waar mogelijk bij een meningsverschil uit te gaan van het vinden van consensus. Je hoeft het niet altijd eens te zijn met elkaars mening, maar we lossen het gezamenlijk op door te zoeken naar de ‘gulden middenweg’ als oplossing. Het spreekwoord ‘water bij de wijn doen’ is een mooi voorbeeld van het rekening houden met elkaars gevoel bij het zoeken naar consensus. Je kunt elkaar perfect het gevoel van veiligheid geven als de ander de vrijheid geeft om te mogen staan voor een eigen mening. Als je deze lijn van denken en doen aanhoudt dan hebben de woorden vrijheid en veiligheid daadwerkelijk betekenis.
Veiligheid en vrijheid vormen een belangrijk deel van de fundering van onze Nederlandse samenleving om daadwerkelijk samen te kunnen leven op de kleine omvang van ons land. Vanuit dit gedachtegoed is het ook begrijpelijk dat wij standaard geen gevoel van ‘oorlog’ in ons DNA hebben zitten. Als je al meer dan 75 jaar zonder oorlog leeft in je land dan is het gevoel van moeten vluchten ook uit het DNA verdwenen.
Na de val van de Berlijnse muur op 9 november 1989 heeft in Europa het woord vrijheid een stevige betekenis gekregen. Het was voor velen een totale bevrijding en de weg naar het leven in alle vrijheid. Het was ook het moment dat men in Europa dacht dat het hebben van een militaire organisatie niet meer nodig was. Enorme besparingen op Defensie uitgaven werden doorgevoerd in geheel Europa. Vele verdragen werden na de Tweede Wereldoorlog gesloten om de veiligheid in Europa te kunnen garanderen. Van inperking van wapentuig tot het het beschermen van de mensenrechten werden vanuit intensief overleg tussen de Europese landen vastgelegd in officiële verdragen. Veiligheid en vrijheid waren essentieel om te garanderen aan de Europese bevolking. In 1949 werd in Washington het belangrijke verdrag door 30 landen ondertekend waarmee de North Atlantic Treaty Organization (NATO) werd opgericht. Het belangrijkste doel van de NATO is om vrijheid en veiligheid op politiek en militair vlak in de geallieerde landen te waarborgen. De bundeling van de krachten met de grootmacht Verenigde Staten heeft lang gezorgd dat er stabiliteit in Europa was. Terecht schrijf ik was, want stabiliteit is alleen goed mogelijk als er zogenaamde bufferzones bestaan tussen de grootmachten. Het bestaan van deze bufferzones zijn cruciaal om het gevoel van balans te behouden. Het was namelijk een utopie om te denken dat er nooit meer een militair geschil zou komen in het vrije Europa. Als er onbalans komt in de bufferzones dan is de kans groot dat er op het Europese grondgebied of daaromheen toch een geschil zou kunnen oplaaien tot een militaire escalatie.
Momenteel vindt er een verschrikkelijke oorlog plaats in de Oekraïne. Een land dat een duidelijke bufferfunctie heeft tussen de grootmacht Rusland en het vrije Europa waarin wij mogen leven. Het heeft iedereen weer het bewustzijn bijgebracht dat alleen al het hebben van een sterke militaire organisatie van cruciaal belang is om de vrijheid te kunnen waarborgen. Wij waren het gevoel van de kans op oorlog helemaal kwijtgeraakt in Europa. De besparingen in alle Europese landen op Defensie eisen nu hun tol. De afspraken met de NATO voor 2% NBP als financiering voor Defensie werden decennialang genegeerd. Echter nu op nog geen 2100 kilometer van Nederland zich een ernstig gewapend conflict heeft ontketend, wordt nu met man en macht gewerkt aan het herstellen van de Europese krijgsmachten in den landen. We worden ineens heel bewust gemaakt dat veiligheid en vrijheid een enorme prijs eist. Het bewustzijn maakt dat de roep om uitbreiding van mens en materieel voor Defensie in de Europese landen nu stevig klinkt. Alleen dat herstel doe je niet met een vingerknip. De bundeling van krachten van alle landen in Europa is noodzakelijk om het Europese grondgebied veilig te houden. De NATO betekent nu nog meer dan voorheen!
Over de oorzaak van het conflict ga ik niets zeggen want daarvoor heb ik niet genoeg inhoudelijke kennis. Daar buigen dagelijks vele diplomatieke, politieke en militaire gelederen zich over, in de hoop dat het militaire conflict teruggebracht kan worden tot het niveau van diplomatiek overleg. In de tussentijd zijn de gevolgen dat vele mensen huis en haard hebben moeten ontvluchten om de veiligheid op te zoeken. Deze mensen zijn geconfronteerd met verschrikkelijke ervaringen. Ongewild hebben zij het gevoel van oorlog en alle daaraan verbonden heftige ervaringen meegekregen. Van het verlies van geliefden tot het kwijtraken van huis en haard zorgen dat er zware traumatische gevolgen zijn. In Europa vangen we vele mensen uit diverse oorlogssituaties in de wereld op. Wij weten wat het is om te mogen leven in veiligheid en vrijheid en gunnen iedereen hetzelfde te mogen ervaren. Echter betekent het ook dat als we geen oog hebben voor wat er nodig is om opvang te laten slagen, dat er een gevoel van afname van veiligheid en vrijheid bij de Nederlandse burgers gaat ontstaan. De enorme instroom van mensen op de vlucht voor oorlog wordt daarnaast vertroebeld door vele mensen die gedreven zijn door economische belangen. Het is een complexe materie als je je er serieus in verdiept. Het vraagt om een stevige nuance van wat er daadwerkelijk speelt en welke oplossingen er noodzakelijk zijn.
De voorgaande context vond ik belangrijk om te schetsen om terug te komen op de veiligheid en vrijheid die we in Nederland (lees: ook Europa) mogen ervaren. De weerstand tegen opvang neemt zienderogen toe. Dialogen worden op vele vlakken op ongenuanceerde wijze gevoerd, terwijl als je het probleem van instroom wilt oplossen, juist de nuance van cruciaal belang is. Het moment van ‘water bij de wijn doen’ is momenteel ver te zoeken. Mede door de interne problemen in Nederland als tekort aan woonruimte, bouwbeperkingen door stikstofproblematiek, toenemende geweldsincidenten in druk bevolkte gebieden en stijgende belastingdruk en wat al niet meer zorgt voor het gevoel van verlies van veiligheid en vrijheid. Gelukkig zitten we nog ver van de situatie van oorlog, maar vergeet niet dat burgerlijke onrust een eerste stap is naar escalatie van het dialoog met elkaar. Het zoeken naar consensus met elkaar om problemen op te lossen wordt met de dag lastiger als we zien hoe het politieke speelveld in Nederland aan het veranderen is. De druk op de Nederlandse bevolking stijgt door de vele vrijheidsbeperkende maatregelen die genomen worden. En het draagvlak voor deze door de politieke genomen maatregelen nemen met de dag af. Het wegnemen van het gevoel van vrijheid, van de keuze van klimaatbeschermende maatregelen tot gedwongen maatregelen voor verspreiding van opvang, zorgt voor onrust. Juist in een moment van tijd dat er steun in de samenleving nodig is om tot oplossingen te komen.
Wie weet er in deze brei van problemen nog de juiste koers uit te zetten? Hoe krijgen we de rust terug in Nederland als sterke baken in Europa? Vragen die mij als (groot)vader dagelijks bezighouden omdat ik mijn maar ook uw kinderen een veilige toekomst in alle vrijheid wil schenken. Dan moeten wij als generatie die nu aan het stuur staat, ook zorgen dat we de problemen oplossen. “Verbeter de wereld, begin bij jezelf” is een spreekwoord dat heel erg van toepassing is. Of je nu vanuit de persoon kijkt, of vanuit het land of vanuit het continent of vanuit welke samenwerkingsvorm dan ook. Je moet in de spiegel durven kijken of je wel met de juiste dingen bezig bent om veiligheid en vrijheid te beschermen voor jezelf en de samenleving. Misschien heb ik een te groot ideaal beeld dat vrijheid en veiligheid er altijd moet zijn, maar als ikzelf niet werk aan het nastreven van deze twee noodzakelijke punten, wie werkt er dan wel aan? De voor ons in 75 jaar aanwezige vrijheid en veiligheid moeten we blijven koesteren en uitdragen. We moeten onze politieke bestuurders bewust blijven wijzen op de kernwaarden die Nederland zo’n mooi land maakt en deze waarden als grondvesten (vastgelegd in onze grondwet) blijven bewaken. Het betekent dat we soms impopulaire besluiten moeten nemen die politiek wel eens tot gevolgen kunnen leiden, maar noodzakelijk zijn om terug te keren naar het dialoog. Het causale verband tussen tekort aan huizen en het in het verleden aantal benoemde Natura2000 gebieden is pijlijk duidelijk geworden. Waarom moest Nederland bijvoorbeeld zoveel gebieden aanwijzen als Natura2000 ten opzichte van de andere Europese landen?
Wij zijn van huis uit in Nederland echte natuurliefhebbers. Het draagvlak om natuurgebieden te beschermen is altijd groot geweest. Het stikstofprobleem is, vergeleken in Europa, in Nederland een enorme blokkade momenteel voor bouw van huizen. De Raad van State heeft hier een duidelijk signaal gegeven over het feit dat als je afspraken maakt, je deze ook moet nakomen. Wil je dit probleem oplossen dan moet je naar meerdere factoren gaan kijken. En ja, daar hoort ook de evaluatie van de gemaakte afspraken over het aantal Natura2000 gebieden bij. Politiek ogenschijnlijk een onhaalbare te spelen kaart, maar mogelijk wel noodzakelijk om terug te keren naar het realisme van vandaag. Willen we de Nederlandse bevolking de vrijheid blijven geven op eigen woonruimte, dan moet er meer betaalbare huizen worden gebouwd. Als je de echte vluchteling een veilige basis geven in Nederland dan moet daar plaats voor zijn, maar ook de onderscheiding van wat de echte vluchteling is. En zij die geen recht op verblijf hebben ook laten terugkeren. Of gaan we mensen die nergens recht op hebben toch handhaven en in de illegaliteit laten verdwijnen? Met alle gevolgen voor onveiligheid voor de persoon zelf en de Nederlandse samenleving doordat er kansen op crimineel gedrag ontstaat. Je moet toch ergens van leven! Het zijn allemaal vragen die er in de samenleving leven. Er moeten keuzes worden gemaakt die moeten leiden tot het (hernieuwd) borgen van de veiligheid en vrijheid in Nederland en de rest van Europa. Er is dus niet één oplossing die alle problemen in één stap wegneemt.
We mogen ons nog steeds gelukkig prijzen dat we kunnen genieten van veiligheid en vrijheid, maar laten we bewust zijn dat het geen gemeengoed is. We moeten er allemaal op alle vlakken op alle niveaus in al haar facetten energie aan geven om gezamenlijk te komen tot oplossingen die ons uit het negatieve spiraal halen. Als we niets doen en toekijken dan vrees ik dat onze veiligheid en vrijheid op termijn nog meer gaat verminderen tot we het niet meer in dialoog met consensus kunnen oplossen… De zon schijnt voor iedereen, laten we met elkaar de goede keuzes maken en stappen nemen om de veiligheid en vrijheid te beschermen voor onszelf en onze medemens in Nederland, in Europa, in de wereld…
c) 2023 R.J. Raats
P.S. Dit blog is geschreven op persoonlijke titel. U hoeft mijn mening zeker niet te delen. Ook ik heb respect voor een andere mening. In vrijheid heb ik mijn blog geschreven omdat ik de veiligheid voor u en mij van essentieel belang vind. En hoop dat het u aan het denken zet hoe u in uw eigen omgeving kan bijdragen aan de veiligheid en vrijheid ongeacht waar u woont, leeft en werkt. Iedereen heeft recht op veiligheid en vrijheid.
Maandagmiddag 30
januari mocht ik te gast zijn bij de conferentie ‘Samenwerken aan een Integraal Skillpaspoort’ georganiseerd door de Hogeschool van Amsterdam in samenwerking met de Gemeente Amsterdam, het House of Skills, UWV en vele belanghebbenden w.o. werkgevers, vakbonden, opleidingsinstituten, onderwijsinstellingen, branche- en vakverenigingen, onderzoeksbureaus, validatiepartners en technologiepartners. Onder leiding van dagvoorzitter Hans Cremer van de Hogeschool van Amsterdam werden de aanwezigen getrakteerd op boeiende discussies over het belang van skills, geprikkeld met vragen over kansen en uitdagingen voor de inzet van skills als bemiddelingsmiddel tussen mens, arbeid & onderwijs en gestimuleerd om gezamenlijk te komen tot het formuleren van zeven innovatieve projecten m.b.t. skills en skillspaspoort in de verschillende sectoren. De cruciale vraag is natuurlijk of de arbeidsmarkt rijp is voor deze belangrijke transitie!
Sfeerimpressie van conferentie ‘Skillspaspoort in Amsterdam’
Het doel van het Skillspaspoort, (mijn eigen interpretatie) is om ieder mens een eerlijke kans te geven om met zijn of haar talenten, passie, competenties, vaardigheden en andere persoonlijke kenmerken een eerlijke kans te geven op het verwerven van een waardevol inkomen. Voor ieder mens is een gezond inkomen een belangrijke basis in het leven. Vroeger spraken we bij bijzondere projecten voor jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt over de vier W’s die zorgden dat zij succesvol werden bij de arbeidsintegraties, t.w. Werk, Woning, Welzijn en Wederhelft. Als deze vier, met Werk voorop om inkomen te hebben, een goede plaats kregen in het leven van zo’n jongere dan kwam men zeker tot succes… maar ook tot de ontdekking dat Werk de sleutel was naar meer…
Doel van de conferentie is om middels het Skillspaspoort het dialoog te starten voor het in beweging krijgen van de arbeidsmarkt. Het moet werkgevers in de gelegenheid stellen om potentiële werknemers op een andere wijze dan nu te gaan selecteren, maar ook de nostalgische functiehuizen om te gaan vormen naar meer skills-gericht denken en doen. Het moet beide partijen op relatief eenvoudige wijze bij elkaar brengen, centrale en de-centrale overheden stimuleren om projecten te initieren gebaseerd op gevalideerde competenties, vaardigheden en specialiteiten waardoor meer mensen een eerlijkere kans krijgen op de arbeidsmarkt!
De missie voor de komende tijd is om samen met alle betrokkenen bij de arbeidsmarkt te komen tot heldere geaccepteerde (bestaande) definities voor zowel arbeidsmarktprojecten als bij de adoptie van bestaande competentiemodellen (zoals bijvoorbeeld het e-CF voor de kwalificatie van IT-compententies) voor het matchen van mens, arbeid en onderwijs.
Het gaat om het momentum waarop iedereen beseft dat “morgen dagelijks brood” een essentieel gegeven is! Zijn we met z’n allen klaar om de arbeidsmarkt naar een volgende fase van innovatieve oplossingen te brengen? Het tekort van gekwalificeerde arbeidskrachten is continu het gesprek van de dag aan menig directietafel, maar is dat niet het ouddenken? “Als je alles blijft doen zoals je altijd deed, dan mag je geen andere uitkomst verwachten!” is een veel gebezigde uitspraak.
De roadmap voor de projecten…
Nu er weer vele grote reorganisaties op sprong staan, is het ultieme momentum daar om de eerste stappen te gaan zetten voor omvorming van de arbeidsmarkt. Het betekent nogal wat om anders te gaan denken en doen. De beleving over denken in skills is géén hype! Het is een serieuze innovatie ondersteunt door middel van diverse technologische oplossingen. Echter begint het bij het anders willen denken en doen. Het Skillspaspoort vormt in mijn ogen een essentieel onderdeel om de transitie van de arbeidsmarkt te gaan ondersteunen. De volgende vragen spelen dan op:
Durven werkgevers in rollen (taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden afgekort TBV’s) te gaan denken in plaats van vastomlijnde functies? Gaan we de nostalgische functiehuizen nu eindelijk transformeren naar skills bestaande uit competenties, vaardigheden en andere persoonlijke kenmerken en die dan belangrijker te vinden dan een functiebeschrijving? En nog belangrijker, gaan we de stap maken om te stoppen met zoeken naar de schaap met de vijf poten, maar een betere focus te hebben voor jobcarving (het splitsen van functies in TBV’s)?
Durven opleidingsinstituten en scholen te gaan omdenken naar modulair 3D onderwijs zoals Jef Staes al jaren promoot? Gaat het diploma voor meerjarig onderwijs dan eindelijk gesplitst worden in certificaten, EVC’s en andere soorten van validaties?
Durven de vakbonden de transitie van de arbeidsmarkt te gaan ondersteunen door met werkgevers over andere vormen en kwantificeringen van waardering van arbeid en arbeidsvoorwaarden te gaan spreken? Samen hand in hand met de werkgever ten gunste van de mens als belangrijke factor voor het bestaand van het bedrijf?
Durven overheden het voortouw te nemen in het formaliseren van het skillspaspoort door deze te koppelen aan de ware identiteit van de mens? Gaan we ooit komen tot een officieel document dat alle bescherming krijgt vanuit de daartoe bevoegde overheden? Zowel bescherming van de privacy als het centraal voorzien van een persoonlijke kluis met de wenselijke informatie van toepassing op de arbeidsmarkt?
En bovenal, durft de mens vertrouwen te hebben in de processen en technologische oplossingen dat persoonlijke data op een veilige wijze opgeslagen kan worden en alleen met toestemming van de mens zelf en uitdrukkelijk eigen besluit de informatie beschikbaar gesteld kan worden aan werkgevers, opleidingsinstituten, onderwijsinstellingen, validatiepartners, matchingplatformen en andere belanghebbenden bij de arbeidsmarkt?
Al vele jaren zet ik mij persoonlijk in om de maatschappelijke verandering van de arbeidsmarkt te stimuleren. De mens benaderen vanuit een totaal ander perspectief waardoor iedereen een eerlijke kans krijgt op het verwerven van een eerlijk inkomen passende bij de uit te voeren werkzaamheden en verantwoordelijkheden!
Of het nu gaat om voorkomen van arbeidsdiscriminatie door leeftijd, geslacht, afkomst, etniciteit of beperking, de arbeidsmarkt moet met innovatie worden gestimuleerd om te veranderen. De mens als meest waardevolle factor in onze samenleving moet weer centraal worden gesteld. Vandaag heb ik de nodige inspiratie opgedaan tijdens de conferentie. Heel veel bevlogen mensen die ieder vanuit een eigen perspectief een bijdrage wensen te gaan leveren of reeds leveren. De hoop die ik uit spreek is dat men gaat denken in ecologische samenwerkingsverbanden.
“Samenwerken aan samen werken” is het motto dat ik graag verbind aan vandaag, met als waardevol middel het Skillspaspoort. Vanuit mijn dagelijks werk, de persoonlijke drijfveer om maatschappelijk te willen bijdragen en de aanwezige ervaring & professionaliteit draag ik dit initiatief zeker een warm hart toe. Samen met de de andere betrokkenen ga ik graag kijken hoe we een project kunnen formuleren dat recht doet aan het vormgeven van het Skillspaspoort, als toegangsmiddel voor de diverse en inclusieve arbeidsmarkt voor iedereen die het lef heeft om zijn of haar passie te benutten om volledig vanuit de eigen talenten en persoonlijke skills een waardevolle toekomst op te bouwen. De bereidheid bij werkgevers is volgens mij volop aanwezig, de vakbonden kunnen een belangrijke inspirator zijn om mee te denken over de aanpassingen van waarderen van te verrichtte arbeid, onderwijsinstellingen kunnen van grote betekenis zijn bij het leveren van modulair onderwijs en alle andere betrokkenen kunnen gezamenlijk de ecologie van de arbeidsmarkt versterken met technologische oplossingen en validatiefaciliteiten.
Waar wachten we nog op? Wat is er nu nog nodig om de transitie te gaan inzetten?
“Be the change you wish to see in the world!” (Ghandi). Deze quote heeft eigenlijk alles in zich dat de kern vormt van verandering, namelijk het redeneren vanuit het centrale punt van het leven. Je kunt het zien vanuit het perspectief van de organisatie, de klanten, de medewerkers, de leveranciers doch altijd geldt het belang van de mens als het centrale punt in de ecologie & besluitvorming. Wij zijn als mens de grondvesten van verandering en zorgen gezamenlijk voor impact!
Alvorens we deze denkwijze kunnen loslaten op de verschillende facetten van verandering, is het belangrijk om de klokken gelijk te zetten qua denken. Een van de manieren om te komen tot koersbepaling van een organisatie is dat je met elkaar moet vaststellen waartoe de organisatie op aard is. En nog belangrijker om de basis van het bestaansrecht te bepalen en begrijpen. Deze fase is van essentieel belang omdat de uitgangspunten van de organisatie, de doelgroep van klanten, de expertise van mensen en last-but-not-least de missie van het management duidelijk moeten zijn of worden.
We lopen de verschillende genoemde elementen eens langs om voor onszelf te kunnen bepalen of en zo ja waar, veranderingen uit kunnen bestaan. Of is de organisatie al voorbereid op de toekomst en zit ‘het continu veranderen al in de genen?’ Laat ik helder zijn, en ongetwijfeld zijn vele mensen in het vakgebied Transformatie met mij eens, ‘de enige constante in het leven is verandering’ (Einstein). Ongeacht op welk vlak van bedrijfsvoering je gaat kijken, geen enkel element van de organisatie kun je in standhouden zonder er met regelmaat kritisch naar te kijken of morgen nog steeds relevant is aan wat we heden ten dage aan het doen zijn. De veranderingen in de wereld maken dat we continu serieus moeten kijken naar de ontwikkelingen die op ons afkomen als organisatie, en als mens.
Het is daarom van belang om hiervoor als organisatie slimme methodieken in te zetten als Lean en Agile om kort-cyclisch continu veranderen mogelijk te maken. Echter! Echter is het uitermate belangrijk om dit wel vanuit het hoogste perspectief van ‘waardevermeerdering’ te blijven bepalen. De Japanse bedrijfscultuur is niet voor niets succesvol te noemen. Daar wordt altijd eerst het hoogstgelegen doel bepaald. “Wat voegt onze organisatie toe aan het leven op lang termijn?” Het klinkt vreemd als je weet dat hiervoor een termijn van 50 jaar wordt benut. Het klinkt als een contradictio in terminis om een horizon te schetsen op 50 jaar als organisatie, maar daarentegen op dag dagelijkse basis kort-cyclisch te acteren. Hier wordt echter door de Japanners een duidelijke basis gelegd voor duurzaamheid en het ecologische stelsel dat onze wereld nodig heeft om te blijven bestaan. Om mensen uitzicht te geven op een toekomst, op een visie, op kansen en uitdagingen, maar nog meer om te zorgen dat veranderingen in de dagelijkse structuur mogelijk is, zolang je maar naar de horizon kijkt.
De horizon (lees: grondvesten) van iedere organisatie moet gebaseerd zijn op de ‘waardevermeerdering’! Het verschil van uitvoering zit in het feit op welk specifiek vlak – sociaal of economisch – men deze vermeerdering van waarde wenst te realiseren. Het model van Tracy & Wiersma – Customer Intimacy, Product Leadership en Operational Excellence – wordt in vele managementopleidingen gebruikt om inzicht te geven aan de basis voor de besturing en focus van een organisatie. In combinatie met de methodieken van Lean, met name het gebruik van de X-Matrix en A3, is de scherpte aan te brengen bij het management om duidelijkheid te zijn over de wenselijke koers en de executie, inclusief de noodzakelijke Key Performance Index (KPI’s) of Targets To Improve (TTI’s). Het zijn de onmisbare factoren voor succesvol uitvoeren van transformaties!
Wanneer we de voorgaande tekst daadwerkelijk echt op ons laten inwerken. Dan wordt het langzaam duidelijk dat innovatieve technieken leiden tot technologische ontwikkelingen die voor een substantiele waardevermeerdering kunnen zorgen en realisatie van de horizon. We kunnen nimmer spreken van vervangen van de mens, of overbodig maken van de mens, maar wel van het verbeteren van de levenskwaliteit van de mens. Door onveilige, saaie en repeterende activiteiten te standaardiseren en automatiseren. Het betekent een verschuiving van de kerntaken van de mens in het arbeidsproces. Maar ook het verbeteren van de kwaliteit van het leven door een betere werk-privébalans te faciliteren. En hier komt de horizon en de dagelijkse gang van zaken weer in lijn met elkaar. Kortom, kort-cyclisch denken mag. Zelfs als dat gericht is op korttermijn realisatie van economische doelstellingen, tenzij je het hoogste doel uit het oog verliest, namelijk “Welke waarde voeg je als organisatie, medewerkers, klanten, mensen gezamenlijk via ecologisch stelsel toe aan de wereld?”
De mens staat centraal in onze wereld! Als we beseffen dat de mens op aarde een grote relevantie heeft, waarom kijken vele organisaties dan helaas zo kortzichtig naar de belangrijkste factor van een organisatie, namelijk dé mens! Als consument is dé mens waarop gericht wordt om tot waardevermeerdering te komen, maar in de organisatie (in de rol van medewerker) wordt de mens gezien als een serieuze kostenpost. Hoe bizar is dit eigenlijk? Mijn persoonlijke mening is dat het een cultureel aspect is om in een organisatie te kijken naar de mens als kostenpost. In plaats van dat er expliciet wordt gekeken naar hoe dé mens, in de rol van medewerker, een substantiele bijdrage kan leveren aan de waardevermeerdering. En daarmee aan het hogere gelegen doel van de organisatie, “Wat voegen wij daadwerkelijk toe aan de wereld?”
Hiervoor moet je telkens inzicht hebben in de doelstellingen en focus van de organisatie. Om continu kort-cyclisch te kunnen bepalen of de bestaande kwaliteit en kwantiteit van expertise (en de ontwikkeling daarvan) past bij het realiseren van de doelstellingen en veranderende vraagstellingen van klanten. Het is een typisch “Yin Yang” effect om te bepalen of je een bepaald product, dienst, project, activiteit etc. kan/wil uitvoeren ter vermeerdering van de waarde versus heb ik de expertise in huis of ontwikkelen wij de expertise of betrek ik deze extern? Alleen op deze wijze krijg je het balans zuiver tussen opbrengsten/uitgaven, tussen baten/lasten, tussen profit/lost, om de keuze weloverwogen te maken voor waardebepaling.
Het ‘Wat’ is nu bij iedereen wel duidelijk. De wijze van denken over het ‘Hoe’ volgens mij ook wel. Maar om te komen tot daadwerkelijke executie hiervan moet je in detail duiken. Dan moet je weten welke persoonlijke kenmerken als kennis, kunde en kwaliteit – bestaande uit competenties, vaardigheden, vakkennis, ambitie en passie huist er binnen de organisatie. Is dat objectief dagelijks realtime inzichtelijk op managementniveau? Dit onderwerp ‘inzicht in kwaliteit’ heeft al meerdere jaren mijn speciale aandacht, omdat dé mens centraal staat. Het antwoord van vele organisaties op de vraag “Hoe goed is jouw inzicht?” komt steevast het ultieme standaardantwoord “Ja, wij weten precies wat we in huis hebben!” Maar is dat zo? Beschik je als organisatie over een realtime objectief overzicht van ‘Wat heb ik? En wat heb ik nodig? Vandaag, morgen, overmorgen en in de toekomst?’
In dit blog heb ik een duidelijke mening over transformatie van organisaties, de stap naar continu veranderen en het belang van het hanteren van een hogere gelegen doelstelling. Het optimaliseren van een organisatie door toepassing van flexibilisering van de uitvoering van arbeid door expliciet in detail te kijken naar dé mens en mogelijkheden. De methodiek SMAK® (Stimuleren, Motiveren, Activeren en Kwalificeren) die ik in de afgelopen tien jaar heb ontwikkeld en toegepast, is samen met daarvoor specifiek – door een Nederlandse High-Potential Tech Start-Up – ontwikkelt innovatief platform inmiddels volledig beschikbaar om transformaties van organisaties te begeleiden. Het is de ultieme combinatie van het inzetten van dé mens en techniek om te zorgen dat onze wereld ook in de toekomst voor onze (klein)kinderen blijft bestaan!
Wanneer durf jij als organisatie, als mens de wereld een stevige SMAK® te geven? Meer informatie? Stuur mij dan gerust een reactie!
Hoorn – Een crisis is geen sinecure! Het Corona-virus doet wereldwijd vele mensen de angst om het hart slaan. Een onberekenbare vijand van de mens heeft zijn intrede gedaan in onze samenleving als een ware sluipmoordenaar in het donker. Het maakt wereldwijd vele slachtoffers zonder aanziens des persoons. Althans dat is de eenvoudige conclusie die ik persoonlijk trek na alle informatie die ik tot mij heb kunnen nemen. Wat mij alleen erg doet verbazen is de wijze hoe verschillend er wordt omgegaan met deze serieuze crisis die voor de medemens in onze samenleving levensbedreigend kan zijn.
Voorwoord
In dit blog wil ik proberen om vanuit mijn expertise in crisismanagement een aantal perspectieven te schetsen die mensen aan het denken zetten. Niet een mening verkondigen want wereldwijd waant iedereen zich al viroloog, medicus of politici. We prijzen gelukkig alle mensen die in de zorg, veiligheid, transport, winkels en alle ondersteunende vakgebieden aan de slag moeten blijven. Zij houden momenteel de samenleving draaiende, want als het daaraan gaat ontbreken dan breekt paniek uit bij ons als mens. De eerste levensbehoefte, zorg en veiligheid zijn nu noodzakelijk en daar zorgen vele mensen nu dagelijks voor! Ik kan niet anders als mijn respect uitspreken voor eenieder die nu verplicht of vrijwillig een bijdrage levert aan het in beweging houden van onze samenleving. Ondanks de persoonlijke risico’s waar deze medemensen mee worden geconfronteerd. Beseft dit vooral goed alvorens u een mening uit. Respect voor elkaar, steun aan elkaar en begrip met elkaar is nu cruciaal, want tegenstrijdigheden zijn er al genoeg in het leven.
Perspectief A: “Lockdown”
In de verschillende landen om ons heen wordt de maatschappelijke mallemolen van het leven compleet tot totale stilstand gebracht. In Frankrijk mogen mensen alleen nog de straat op volgens strakke regels. Iedereen wordt in quarantaine geplaatst in de eigen woonomgeving. De overheid heeft daar bepaald dat het virus met een harde stop tot stilstand gebracht moet worden. De experts – en ook volgens de verklaring van onze regering – is dit een risicovol scenario omdat straks bij het opnieuw opstarten van de maatschappij, het Corona-virus ook weer volledig actief gaat worden. Je last slechts een pauze in, in de hoop dat er een antivirus wordt gevonden en de verspreiding van de besmetting (tijdelijk) wordt gestopt. De economische schade van zo’n zwaarwegend besluit is op voorhand niet in te schatten, maar dat het vele miljarden gaat kosten is een feit. De nuance over de ‘lockdown’ ontbreekt echter totaal in de berichtgeving van de mainstream media. Kun je een heel land totaal in isolement brengen? Het eenvoudige antwoord is nee! Er moeten altijd zaken als zorg, veiligheid, bevoorrading, winkels etc. doorgaan. Dus waar ligt de grens van wat kan en wat niet!
De nuance bij een ‘lockdown’ is volgens mij ook een geheel andere, namelijk het feit dat mensen bij “slechts” beperkende maatregelen zich daar niet aan houden. Ja, in deze leg ik de bal neer bij ons als burger in onze samenleving. Als regering kun je dan maar één besluit nemen en dat is alles stil leggen, en op de achtergrond alle zaken in gang zetten die noodzakelijk zijn om te kunnen herstarten. Niet alleen het versneld trachten tot een antivirus te komen, maar ook wetenschappelijk onderzoek te doen naar het virus, om vervolgens stap voor stap op een gecontroleerde wijze weer de mallemolen te gaan laten draaien. Waarbij alle noodzakelijke beschermingsmaatregelen kunnen worden genomen om de druk op de medische zorg te beperken en het langzaam weer in gang zetten van de economie. Het toepassen van een langere tijd van stilleggen dan de huidige incubatietijd van het virus kan als neveneffect deels meehelpen om het virus te doen afnemen. Het blijft alleen wel koffiedikkijken, want niemand – geen enkele wetenschapper, medicus, politicus of burger – kan exacte voorspellingen doen vanwege de onbekendheid met het virus. We moeten dus met vele onzekerheden omgaan. Het vraagt van degene die moet beslissen dus lef om tot besluiten te komen.
Perspectief B: “Social Distance”
In tegenstelling tot de landen om ons heen, heeft onze regering gekozen voor beperkende maatregelen op basis van hetgeen er dagelijks wordt geconstateerd. Wetenschappelijk onderzoek moet de beslissende organen informeren over wat er wordt vastgesteld en reactief worden de besluiten genomen. Een risicovol besluit om een dergelijke koers te volgen, want je weet vandaag niet wat het virus morgen gaat doen, hoeveel mensen er worden besmet en helaas ook hoeveel mensen zullen overlijden als gevolg van de besmetting. Politieke tegenstanders van deze methode van bestrijden van de crisis noemen het ook wel ‘Russische Roulette’. Als je erover nadenkt en je niet verdiept in de materie dan kan ik mij best wel voorstellen dat deze uitspraak wordt gebezigd. En ik denk dat het ook wel klopt, alleen zie ik een grote maar die ik niet zomaar lukraak kan toedichten aan alleen de beslissers. Het scenario voor het toepassen van opbouwende maatregelen moet in verhouding staan tot de risico’s die er zijn en de verantwoordelijkheid van de individu.
De nuance van dit perspectief is wel duidelijk: Op zich is het vanuit een logische gedachte best te rechtvaardigen dat een dergelijk scenario wordt toegepast. Mits aan een aantal sterke voorwaarden wordt voldaan. We moeten hierbij denken aan tegelijkertijd op meerdere sporen het verrichten van onderzoek naar oorzaak, gevolg, beheersing, bestrijding etc. Maar – en hier komt de befaamde maar – ook de opvolging door iedereen van de afgekondigde maatregelen. En hier zit de crux van het slagen van een dergelijk en ook wel risicovol scenario. Denk je vanuit de liberale gedachtegang dan dicht je verantwoordelijkheid toe aan eenieder en verwacht je dat eenieder ook die verantwoordelijkheid op een goede manier draagt. Helaas blijkt het tegendeel op dit moment in de Nederlandse samenleving. Niet alle maatregelen worden opgevolgd zoals aangegeven, waardoor het virus toch een vrijere loop krijgt dan men hoopt. Daarnaast betekent dit scenario ook dat er minder economische schade ontstaat dan bij een totale stillegging van de maatschappij. En hier gaat de nuance scheef, omdat erop te veel gebieden tegelijk moet worden gehandeld. Als daarbij het aanbod van patiënten voor Intensive Care (IC) de maatstaaf moet vormen voor besluitvorming dan is het risico voor falen erg groot als je de verspreiding van virus niet kan inperken. Het ‘samen de verantwoordelijkheid nemen’ is dus cruciaal in dit scenario.
Resume perspectieven
Wanneer we de beide perspectieven vergelijken dan is scenario B (beperkende maatregelen) sterk afhankelijk van de individuele verantwoordelijkheid van iedere burger, blijven er grote vrijheden in stand en wordt de economische schade beperkt tot de sluiting van niet-noodzakelijke faciliteiten en bedrijven. Als we kijken naar scenario A (totale stilzetting) dan wordt de persoonlijke vrijheid sterk gereduceerd, neemt de regering een sterke verantwoordelijkheid in handen en kan de economische schade oplopen tot astronomische hoogte. In beide scenario’s is tijd een belangrijke factor omdat er in beide gevallen (nog) geen zicht is op een antivirus of inperking van verspreiding. Hier moet veel onderzoek voor worden verricht en vooral ook door internationale samenwerking tot conclusies worden gekomen.
Persoonlijke noot
Het vanuit beschouwing schrijven van een dergelijk blog over de crisis is niet eenvoudig. Als vader en grootvader maak ik mij wel ernstig zorgen over de ontwikkelingen die wij doormaken. De onrust bij mijn kinderen is groot. De kleinkinderen beseffen het gelukkig nog niet. De afgelopen dagen heb ik mij echt meer dan verbaast over het onbezonnen gedrag van medeburgers. Waarom niet de tips en maatregelen accepteren en je verantwoordelijkheid nemen om deze op te volgen? Daardoor is in mijn ogen het scenario van beperkende maatregelen een onhaalbare zaak geworden. Misschien is het mede te wijten aan de wijze waarop de maatregelen (met een lach en een per abuis schuddende hand) zijn gecommuniceerd. Ook kan ik mij niet aan de indruk onttrekken dat de drang om deze crisis politiek te benutten volop aanwezig is.
De kans is in mijn ogen dan ook heel sterk aanwezig dat er straks niet anders besloten kan worden dan een tijdelijke ‘lockdown’ willen we niet in de situatie terecht komen dat we alleen nog kunnen spreken over een grote countdown in 2020. Of te wel een serieuze reductie van de populatie door een massale sterfte onder de risicogroepen. De criticasters onder u zullen nu direct zeggen, deze mensen waren op leeftijd, hadden al iets onder hun leden of beschikte al over een verzwakte weerstand. Alleen als het uw familielid of vriend(in) of collega betreft, hoe kijkt u hier dan tegenaan?
Het blog is zeker geen pleidooi voor een bepaald scenario, maar als een expert op het gebied van crisismanagement weeg ik alle risico’s continu af, identiek zoals het ook gebeurt door alle medici en adviseurs die zich bezighouden met deze crisis, en kan ik niet anders dan vaststellen dat wij – de mens – klaarblijkelijk te veel onze verworven vrijheden liever koesteren dan “even” vrijwillig thuis te blijven. En ons te beperken tot de hoognodige activiteiten als boodschappen halen, waarbij we tevens kortstondig wat minder sociaal te zijn door een gepaste veilige afstand van elkaar te houden.
Ik wens u en allen die u dierbaar zijn, alle gezondheid toe in deze moeilijke tijd. Voor allen die aan de slag zijn om de maatschappij draaiende te houden spreek ik mijn diepste respect uit, houdt jullie eigen gezondheid goed in de gaten. Richting alle medici, wetenschappers en politici kan ik niet anders zeggen dan hen veel wijsheid te wensen om onze samenleving te redden. Laten we de handen figuurlijk ineenslaan en vertrouwen hebben in het verloop, begrip hebben voor misschien wel impopulaire besluiten en hopen op een snelle oplossing. Het thuiswerken is leuk, maar mis wel mijn collega’s ondanks alle goed verzorgde faciliteiten die mij ter beschikking staan!
Wie het nieuws over de politiek van de afgelopen maanden serieus volgt, die is vast allang het spoor bijster. De polarisatie op vele vlakken viert hoogtij. De democratie staat te trillen op zijn grondvesten. En dat in een tijd dat essentiële vraagstukken als besmettingsgevaar, fake nieuws, ouderenzorg, klimaateffecten, werkgelegenheid, woningentekort, immigratie, fileproblematiek, indammen van rechten, vergroten van plichten en veel meer zich dagelijks aandienen. Waarom verschillen de politieke ideeën en meningen zo erg van elkaar, én lijkt gezond verstand ver te zoeken? Waar is het respect voor de open dialoog gebleven? Waar zijn de normen, waarden en respect in de omgang met elkaar binnen hetgeen wij zo trots altijd onze samenleving noemen.
Wij hebben in Nederland een democratische stelstel waar we als burgers periodiek de keuze maken om onze stem te laten vertegenwoordigen door volksvertegenwoordigers, een bestuurlijk systeem dat vanuit de Griekse oudheid ontsproten is. De burger baseert de keuze veelal op de voor hem/haar belangrijke waarden in het dagelijks leven. Wanneer je het politieke landschap momenteel analyseert dat kom je snel tot de conclusie dat de ongekozen versplintering een feit is. Het stelsel van gekozen volksvertegenwoordigers werkt optimaal als er geen sprake zou zijn van tussentijds ‘uitstappen’ uit de partij. Is het tijd voor renovatie van de grondvesten van het politieke stelstel?
In 2014 schreef ik het blog ‘Kiezen is simpel, maar het moeilijkste wat er is, is simpel kiezen!’ omdat ik in mijn omgeving duidelijk constateerde dat mensen het niet meer begrepen wat er in het politieke speelveld aan de hand was. Nu na zes jaar is de consternatie nog complexer geworden. Populisme heeft nog extreme vormen aangenomen dan voorheen. De woorden verharden met de minuut. Graniet zou er jaloers op zijn zo hard klinken de geluiden voor veranderingen. Je kunt je daadwerkelijk de vraag stellen waar dit allemaal goed voor is? Moeten we niet terug naar de basis en de uitgangspunten voor een gezonde democratie, waar welzijn en welvaart voor eenieder toegankelijk is? Waar heldere voorwaarden gelden voor samen leven in onze samenleving?
Eerlijk gezegd ben ik zelf het spoor soms ook even bijster! En ik denk vele burgers met mij. Of ik moet mij waanzinnig vergissen. Het ontbreken van de normen, waarden en respect om te luisteren naar elkaar, dialoog te voeren over belangrijke onderwerpen, besluiten te nemen die de pijlers van onze samenleving verstevigen en het mogelijk maken om daadwerkelijk samen te leven en werken in Nederland. Laten we wel zijn, haaien vind je overal en in alle situaties!
Hedenochtend kwam de video ‘If You want to change the World, Start off by Making your bed’ voorbij. Een bijzondere inspiratiespeech van William H. McRaven, een voormalig admiraal in de US Navy. Op zeer pakkende wijze spreekt hij over moed, doorzettingsvermogen, succes en hoop. Een ware aanbeveling om eens heel goed te bekijken, maar vooral ook tot betekenis te laten komen in het leven. Je hebt maar één persoon nodig om hoop tot leven te brengen. En die persoon ben je in de kern zelf! Jij bepaalt de koers van je leven door de keuzes die je dagelijks maakt.
Het politieke landschap staat onder grote druk. Volgens diverse politici zijn wij de laatste generatie die bewust iets aan de klimaatverandering kan doen. Andere politici menen dat de maat vol is qua immigratie. Echter de logisch nadenkende mensen beseffen dat voor beide standpunten iets te zeggen is. Democratie is niet één persoon die het voor het zeggen heeft. Het is de stem van het volk dat respect verdient om gehoord en vertegenwoordigd te worden. Of je nu vraagt om aandacht voor (ouderen)zorg, dagelijkse veiligheid, stabiele pensioenvoorzieningen, betaalbare woonruimte, serieuze werkgelegenheid, het moet allemaal leiden tot een duurzame samenleving. De contrasten tussen de politieke stromingen zijn niet alleen erg afwijkend, ook binnen de verschillende stromingen wijken de meningen en de wil tot samenwerken erg af. Hoe moeilijk is het dan voor een relatief eenvoudige burger als ik om een mening te vormen over te maken politieke keuzes. Neem daar dan ook nog eens bij dat de belangrijke media alleen die punten aanstippen die de kijkcijfers doen groeien. Hoe groter de contradictie, hoe extremere de oneliners, hoe meer mensen kijken. Van objectieve media is allang geen sprake meer. Overal spelen de individuele belangen mee!
“De haaien zijn overal!” sprak admiraal McRaven uit. Zijn tip is om nimmer te wijken voor een haai. “Blijf op je plek! Zwem niet weg! En stomp hem in zijn gezicht!” Figuurlijk kun je dat uitleggen als: ‘Blijf bij de normen, waarden en respect!’ die je hebt meegekregen in je opvoeding. Wees sociaal naar degene die het verdienen om geholpen te worden omdat zij zelf tijdelijk niet bij machte zijn. Wees verantwoordelijk voor jouw bijdrage aan de samenleving omdat economie gebaseerd is op het verrichten van werkzaamheden waarmee financiën worden gegenereerd. Een gezond balans tussen sociale en economische zaken is wat onze samenleving nodig heeft om duurzaam te zijn. Het begint bij ons als burgers om de keuze te maken deelgenoot te zijn van onze samenleving. Het is aan de politici om naar de stem van de burgers te luisteren, en in lijn daarvan de vertegenwoordiging inhoud te geven door besluiten te nemen die bijdragen aan een gezond balans.
De polarisatie moet worden ingedamd! De democratische grondvesten van onze samenleving moeten worden gerespecteerd! We moeten terug naar de basis van ons bestaansrecht als mens in een wereld die ons geschonken is door Moeder Natuur. De moeder die verdient dat wij haar met alle eer verzorgen, net zoals wij onze moeder met alle eer en elan de liefde en zorg geven. Onze kinderen verdienen dat wij hen een wereld schenken waar welzijn en welvaart een verdienste is van samen leven in onze samenleving. Een maatschappij waar iedereen zijn/haar bijdrage aan geeft, waar we vangnetten – en nee geen hangmatten – hebben voor mensen die het nodig hebben, waar bedrijven de kans krijgen om te investeren, waarmee werkgelegenheid wordt voorzien, waar investeerders een gezond rendement mogen oogsten, waar zorg en welzijn voor iedereen bereikbaar is en last but not least, iedereen de eerlijke kans krijgt om onderwijs te volgen. Om daarmee ambities en doelen te realiseren die passen bij de persoon zelf!
“If You want to Change the World, Start making Your Bed!”, heb vertrouwen in jezelf dat je de keuzes mag maken die bijdragen aan de samenleving waar je in samen leeft! Dat je de mensen waar je mee samenleeft in dezelfde samenleving laat zien dat je staat voor jouw keuzes, jouw bijdragen en jouw hoop dat we een samenleving bouwen met de democratische grondvesten waar onze kinderen trots op kunnen zijn. Ongeacht wat je afkomst, etniciteit, geslacht, geaardheid ook is, onze samenleving moet weer de betekenis krijgen als ware democratie! Ben jij degene die hoop brengt in het leven? Die actief mee praat, luistert, voelt, werkt, geniet en vooral kiest!
Of ben jij een haai die de grondvesten van de democratie blijft aanvallen?
SCHAGEN – De verschillende publicaties over disruptie van de arbeidsmarkt vliegen met Mach 2 over het Internet. Uitzendorganisaties knijpen met de billen voor hetgeen komen gaat. Ondernemingen vrezen een economische crash door vernietiging van het aloude bedrijfsmodel van bemiddeling en de keten van kosten van het doorlenen. Honderden miljoenen, zo niet meer, gaan verloren aan niets van waarde toevoegende kosten bij het bemiddelen van mens en arbeid. Om over onzinnige inzet van kostbare opleidingen voor mensen met totaal andere interessen en talenten maar te zwijgen. De big bang staat letterlijk voor de deur, want de technologie laat zich niet meer afremmen. Technologische ontwikkelingen als Artifical Intelligence, slimme algoritmes en onnavolgbare rekenkracht versnellen op dit moment de veranderingen. De volgende fase van de Digitale Transformatie zorgt nu voor de start van de “Era of Human Value”.
Het is niet meer tegen te houden met oude denkwijzen en afschermen van bestaande processen. De transparantie en transformatie van de arbeidsmarkt is niet meer te stoppen. Boem! Dit gaat pijn doen! Einstein was briljant toen hij de uitspraak deed: “Als je alles blijft doen zoals je altijd hebt gedaan, dan mag je geen andere uitkomst verwachten!” De Era of Human Value gaat zorgen voor enorme digitale transformaties, voor noemenswaardige veranderingen van de waardeketen, voor nieuwe economische modellen, maar bovenal voor echte voordelen voor de mens! Industrialisatie en robotisering hebben (en zorgen) voor serieuze verandering van de werkgelegenheid. Pessimisten vrezen het ergste als ca. drie miljoen mensen die aan de zijlijn komen te staan. Optimisten zien juist kansen ontstaan doordat er andere soorten van nieuwe arbeid gaan ontstaan. En mastodonten proberen het tegen te houden, want de economische veranderingen gaan echt pijn doen. Uitspraken als “We laten het zoals het is!” en “Verander vooral niet te veel want dan verliezen wij onze positie!” gaan bakzeil halen in het komend decennia. De mens terug in de “driverseat” is wat staat te gebeuren!
De transparantie van de waardeketen van inzet van mensen komt boven water. Het matglas van de processen is gebroken! De kansen voor mensen die een vermeende afstand tot de arbeidsmarkt hebben, komen op. En nee, afstand tot de arbeidsmarkt betekent niet standaard dat iemand een beperking heeft! Iedereen die geen (betaalde) arbeid heeft, heeft een afstand tot de arbeidsmarkt. Het onbenutte arbeidspotentieel dat zo angstvallig in stand worden gehouden. We laten grote kansen liggen! Het op subjectieve wijze selecteren van mensen, het uitbuiten door extreme bemiddelingskosten, maar nog meer het laten doorlopen van vernederende gesprekken moeten we stoppen. Hoe is het toch mogelijk dat organisaties zelf niet inzien dat de wervingskosten (soms zelfs tot 30% van het jaarsalaris) niet meer in verhouding staan tot de geleverde waarde aan de keten? Is een dergelijke hoge vergoeding voor alleen het vinden van een nieuwe medewerker wel realistisch in de huidige tijd van technologische veranderingen? Nee! De technologische oplossingen zorgen voor snelheid bij het zoeken, voor substantiële verlaging van de arbeidskosten, voor eerlijkere kansen voor mensen, en zeker voor het beter aansluiten van de mens op arbeid en onderwijs. En toch! En toch zijn huidige bestuurders angstig voor de veranderingen die komen gaan. Ze durven niet de noodzakelijke verandering in te zetten uit angst voor mislukking! Voor het zelf vernietigen van het bestaande bedrijfsmodel. Alleen dan hebben we met z’n allen nieuws te melden, want de transformatie is niet meer te stoppen. Degene die de kansen van de technologie nu niet zien, gaan het nooit zien. Of zoals mijn oma zaliger altijd uitspraak: “Wat je niet kent, kun je niet begeren!“
Voor degene die het nog niet begrijpen, probeer ik even een toonaangevend voorbeeld te geven op een totaal andere as. De strijd voor rekenkracht speelt zich momenteel tussen Amerika en China af. In het artikel van de Volkskrant van 3 januari 2018 over de snelste rekencomputer wordt duidelijk dat de technologie met een mega snelheid vooruit gaat. Snelheden als 150 tot 200 biljard berekeningen per seconde is geen toekomst meer, het is het heden. De High Performance Computers (HPC) zorgen dat Artifical Intelligence zich kan ontwikkelen sneller dan de mens de evolutie heeft doorlopen. Als liefhebber van gadgets houd ik mij binnen mijn vakgebied bezig met (de oriëntatie op) dergelijke high-tech ontwikkelingen. Om vervolgens daar een vertaalslag in te kunnen maken naar ‘Hoe kunnen dergelijke systemen het leven van de mens verbeteren!” In onderzoek en uitvoering naar gezondheid, in welzijn, in duurzaamheid, in welvaart, in alle facetten die mogelijk van positieve invloed kunnen zijn op ons maatschappelijk leven.
Nu de praktijk: de mens zoekt naar werk voor levensonderhoud (1e niveau Pyramide van Maslow), organisaties zoeken naar mensen voor het uitvoeren van arbeid, om vervolgens mensen verder op te leiden om de arbeid zo goed mogelijk te doen, zo simpel zit de wereld in elkaar. De terminologie die wordt gebruikt heet: Recruitment! Werkzaamheden door mensen uitgevoerd met een vaak subjectief beeld, een vooringenomen mening en een afgeschermd netwerk. Organisaties zitten in een wurggreep daar waar het gaat om vinden van mensen. Laat u uw organisatie gijzelen? Miljoenen worden gespendeerd om (arbeids)communicatie te doen en mensen aan te trekken. Maar de bottleneck, het subjectieve deel van de verwerving van mensen wordt in stand gehouden. Wie “The Goal” van Goldrath heeft gelezen, weet als geen ander dat je naar de totale keten moet kijken als je wilt veranderen. De Digitale Transformatie heeft tot op heden alleen gekeken naar het vervangen van oude systemen en minder naar wat de volgende stap moet zijn. Althans vele organisaties ijken de activiteiten op “besparen” van beheerkosten van deze systemen en het reduceren van arbeid dat verricht moet worden door mensen. Innoveren kost geld, daar zijn we het wel over eens. “Wie is zo wijs om te durven kijken naar een volgende stap?” en “Wie durft te onderkennen dat juist de mens de oplossing is om te kunnen innoveren als organisatie?”
Is dit blog een aanval op bestaand recruitment? Nee, dat is het zeker niet! Het is een inzicht in hoe de waardeketen van werving en selectie verbeterd kan worden. Hoe mensen een eerlijke kans krijgen. Hoe organisaties sneller en beter de juiste mens op de juiste plek krijgen voor het verrichten van arbeid dat juist een economische groei geeft. Het is een andere manier van kijken door processen te optimaliseren, technologie de ondersteuning te laten geven die we eigenlijk allemaal graag willen en door innovatie te benutten om er allemaal (lees: mens, organisaties en samenleving) beter van te worden.
Ter afsluiting: Een gemiddelde recruiter kijkt niet langer dan 6 seconden voor een eerste keer naar een CV en maakt een beslissing gebaseerd op de “bedrijfsregels” in zijn of haar referentiekader opgeslagen. Hoe groot dit referentiekader is, is afhankelijk van de ervaring. Een HPC kan in 6 seconden tussen de 900 en 1200 biljard overwegingen maken, gebaseerd op nano-data dat in geobjectiveerde bedrijfsregels is opgeslagen en waar Artifical Intelligence zorgt voor een continuproces van optimalisatie. Wie zorgt nou voor betere prestaties en een grotere kans op een goede match tussen mens en arbeid? Dan zwijg ik in deze nog maar over het feit dat alle onnodige schakels tussen mens en arbeid door technologie wordt weggenomen. Betekent dat het einde van een recruiter? Nee juist niet, want als je technologie inzet op de juiste wijze, dan wordt het werk van een recruiter namelijk veel belangrijker! De menselijke “klik” (lees: culturele overeenkomsten tussen mens en organisatie) kan tot op heden namelijk nog lang niet worden gedaan door technologie. En de kans dat het ooit zover gaat komen is nog ver!
Wie het licht ziet, kan de reis vervolgen… Het gaat allemaal over het optimaliseren van processen en de waardeketen kritisch veranderen. De kansen daadwerkelijk aangrijpen om de organisatie om te vormen tot een high-performance organisatie (HPO), om daarmee de functionele als financiele toekomst veilig te stellen. Om daarmee de kracht van de individuele mens tot zijn recht te laten komen. En last but not least, de angst voor afwezigheid van arbeidskrachten te laten afnemen. Want laten we wel zijn, gaat het nu om de arbeid of de kracht? Beantwoord de vragen eens: “Als ik exact weet wat ik heb, maak ik dan dezelfde keuzes nog voor wat ik wil bereiken met mijn organisatie?” en “Als ik toch eens wist wat voor kwaliteit ik in huis heb, zou ik dan mijn organisatie beter kunnen laten fungeren?” Kortom, zie je de kans om te innoveren of voel je de angst om te moeten veranderen?
NB: Dit blog is geschreven op persoonlijke titel vanuit mijn drijfveer om ogen te openen, mensen een eerlijke kans te geven, organisaties de groei te gunnen die ze verdienen, en ook om de disruptie duidelijk te maken die er gaande is. Mijn expertise en ervaring als Lean IT Black Belt, gecombineerd met mijn interesse in techniek & technologie en achtergrond, zorgt voor een heldere visie over het inzetten van technologische innovaties versus bestaande processen. De Digitale Transformatie geeft volop kansen om te innoveren, als bestuurders van organisaties door krijgen dat onbenut arbeidskapitaal (kwaliteiten van mensen) wel eens kunnen zorgen voor een economische ontwikkeling die zijn weerga niet kent!
Helaas worden bestaande denkwijzen angstvallig in stand gehouden. Regeert angst voor de volgende fase van de Digitale Transformatie. Wordt intransparantie in stand gehouden om achterhaalde economische bedrijfsmodellen te beschermen. Helaas! Wie weigert zijn/haar ogen te openen voor de innovatieve technologische mogelijkheden, maar blijft vasthouden aan oude denkwijzen, krijgt in het komend decennia vanzelf te maken met het instorten van het imperium dat nu wordt gekenmerkt door macht, intransparantie & angst. Wie durft te innoveren? Of gaan we met z’n allen in Nederland kijken naar wat er wereldwijd gebeurt?
Schagen – De gespannen situatie op de arbeidsmarkt dwingt ons om noodzakelijke maatregelen te gaan nemen. Op nagenoeg ieder vakgebied is er een ernstig tekort aan arbeidskrachten. Was het eerste alleen de IT-bedrijven die klanten ‘nee‘ moesten verkopen. Nu sluiten zelfs restaurants geheel of deels om het tekort van goed personeel te compenseren of de werkdruk te verlagen. Twee uitersten die één ding gemeen hebben. De strijd om goede arbeidskrachten wordt steeds grilliger, dat is een feit. Wie niet de juiste mensen weet aan te trekken loopt grote bedrijfsrisico’s!
Is het eigenlijk wel zo dat het aantrekken van nieuwe medewerkers de grootste uitdaging vormt voor bedrijven en overheden? Zijn er geen andere factoren die meespelen in de problematiek van ‘tekort aan arbeidskrachten‘? Zijn er geen andere uitdagingen?
Snijden leidt tot lijden
In mijn ogen zijn er wel degelijk ook andere factoren die meespelen bij het afremmen van de economische groei. Laten we even wat afstand nemen van de materie. En afzakken naar de basis van bedrijfsvoering. Het “model van Tracey & Wiersma” is een bewezen waardestrategie om focus van een organisatie te richten. Althans dat was het! Het drie dimensionale model is in de kern goed, als je deze ook op de juiste wijze toepast. En daar is het bij vele bedrijven in de crisistijd misgegaan. De focus kwam volledig op één van de drie pijlers (Operational Excellence) te staan, waardoor voor de andere twee pijlers (Customer Intimacy& Product Leadership) geen of te weinig aandacht was. Snijden in personele kosten bracht gelijk resultaat, dus werd er tot op het bot gesneden.
Disruptie van bedrijfsmodellen
De komst van disruptieve technologieën (en startups met weinig overheadkosten) zorgden voor nog meer druk op bestaande bedrijfsmodellen die in een sneltreintempo nietig konden worden verklaard. Traditionele werkende organisaties wisten de koers niet snel genoeg te wijzigen waardoor faillissementen onoverkomelijk waren. Meer ontslagen waren het gevolg van deze crisis. De ene na de andere organisatie kondigden ontslagrondes aan. Hadden deze organisaties zelf de koers op tijd kunnen wijzigen?
Effect van Subjectiviteit & Belangen
De meningen mogen verschillen, maar mijn antwoord is ‘ja‘! Het begint bij een goede visie voor de organisatie, gevolgd door een strikte uitwerking van deze visie in haalbare doelstellingen. Om deze te kunnen realiseren heb je de juiste mensen nodig. En hier gaat het mank bij de gemiddelde organisatie. Men weet gewoonweg niet exact wat voor kwaliteit er in de organisatie aanwezig is. Laat staan dat iedere medewerker op zijn/haar kracht wordt ingezet. Een op oud-denken gebaseerde vlootschouw lost dit niet op. De subjectiviteit is te groot en de individuele belangen van leidinggevenden te verdeeld. Hoe neem je de subjectiviteit weg? Hoe neutraliseer je de individuele belangen?
Inzet van Innovatieve Technologieën
De Digitale Transformatie van de arbeidsmarkt gaat hier een belangrijke rol in spelen. Moderne technologische oplossingen met slimme algoritmes en kunstmatige intelligentie gaan een significant verschil brengen in HR-processen. Het vergt van organisaties wel een transformatie van wijze van denken. Angst regeert bij de inzet van innovatie technologieën, terwijl deze volgende fase ons juist leidt naar de Era van Human Value.
Belang van Retentie & Recruitment
Oftewel de juiste man/vrouw met de juiste kwaliteiten op de juiste tijd voor de te verrichten arbeid binnen de organisatie. De recruiter, de manager, de directie, de HR-consultant, de medewerker, de trainer/coach/opleider en de adviseurs maken allemaal onderdeel uit van de Digitale Transformatie van Human Resource Management. Althans wanneer je als organisatie serieus wilt kijken naar de kwaliteiten van je medewerkers, want daar ligt de eerste winst in het terugdringen van ’tekort aan arbeidskrachten’. Het behouden van medewerkers en beter inzetten kan zo maar zorgen voor vooruitgang waar je als directie alleen van kon dromen. De oplossing? Durf de volgende stap van de Digitale Transformatie te zetten! Automatiseer niet alleen de primaire processen, maar benut innovatieve technologieën om recruitment & retentie beter te ondersteunen.
Recruitment, Algoritmes & Artificial Intelligence
Slimme bedrijven zetten medewerkers vaak beter in. De tevredenheid en loyaliteit stijgt en de productiviteit neemt toe. Daarnaast creëren zij hiermee ware ambassadeurs die andere mensen enthousiast maken om ook bij de organisatie te komen werken. Door gebruik te maken van andere manieren van pre-selecteren, op basis van moderne algoritmes en kunstmatige intelligentie, wordt recruitment & retentie relatief eenvoudig. De nieuwe (en intelligente) recruiter maakt in de Digitale Transformatie graag gebruik van moderne faciliteiten omdat het proces hiermee wordt versneld & geoptimaliseerd. Voor degene die denken dat de volgende fase van de Digitale Transformatie, de optimalisatie van HRM – The Era of Human Value -, nog te stoppen is, heb ik mogelijk nieuws! De nieuwe economie dwingt je niet tot veranderen. Zij benadrukt alleen de noodzaak tot veranderen! De andere kant op kijken gaat je echt niet helpen!
Belangrijke noot: Ook dit blog is geschreven op persoonlijke titel en gestoeld op persoonlijke ervaringen opgedaan in de dagelijkse praktijk. Als Lean IT Black Belt kijk ik bewust naar trends, ontwikkelingen in technologie en veranderingen bij organisaties. Een Digitale Transformatie beperkt zich niet tot het automatiseren van processen, maar gaat juist over het transformeren van organisaties naar een volgende economische fase.
Schagen – De arbeidsmarkt is, in tegenstelling tot enkele jaren terug, totaal veranderd qua vraag en aanbod. Werkgevers schreeuwen moord en brand dat zij economisch geen vooruitgang boeken en opdrachten moeten afzeggen vanwege een ernstig tekort aan goed gekwalificeerd personeel. In de Volkskrant van 26 augustus jl. stond een artikel van waarin deze problematiek goed werd benoemd. De hoogleraren Schippers en Wilthagen geven in dit artikel een prognose af die je als een winstwaarschuwing kunt zien. In het komend decennia wordt de krapte op de arbeidsmarkt nog groter, maar de Haagse oplossingen lijken uitgeput! volgens de auteur van het artikel.
“We kunnen een probleem niet oplossen met dezelfde denkwijze die het heeft veroorzaakt,” is een befaamde quote van Einstein. Het is een uitspraak die klinkt als een klok! Degene die daadwerkelijk de verandering in gang kunnen zetten zien het helaas niet! Er moet een andere wijze van denken worden ingezet om de arbeidsmarkt structureel te veranderen. Enerzijds is de pensioenleeftijd verhoogd naar 67 jaar met een stijgende indexering en anderzijds wordt de kennis en ervaring van mensen “aan de zijlijn”, zoals 50-plussers, statushouders, jongeren en andere groepen, aan de kant geschoven alsof ze waardeloos zijn. Hoe vreemd is het dat we hele groepen zelfs ongenuanceerd uitsluiten?
Het kabinet heeft met het verhogen van de pensioenleeftijd duidelijk vanuit een eenzijdig (financieel) perspectief het besluit genomen, zonder de verdere consequenties te overzien. Het aantrekken van de economie is helaas niet een direct gevolg van het handelen van dit kabinet, maar een wereldwijde ontwikkeling waar technologische innovatie een belangrijke rol in speelt. Het “automatiseren” van gevaarlijke, eenvoudige en repeterende werkzaamheden is de afgelopen 20 jaar flink uitgevoerd. De komst en het toepassen van kunstmatige intelligentie in verdere digitalisering moet volgens knappe koppen de oplossing gaan bieden. Gaat deze kunstmatige intelligentie alle beslissingen voor u nemen?
Het is een oude manier van denken om technologie ongebreideld in te zetten voor het oplossen van het tekort aan arbeidskrachten – zie blog De Paarse Krokodil in de Arbeidsvijver -. Zolang werkgevers naar functies blijven kijken zoals in het verleden dan gaat het tekort inderdaad substantieel oplopen. Met alle gevolgen van dien in het achterblijven van de wenselijke economische ontwikkelingen. De mogelijke groei van 3,2% wordt nu al teruggeschroefd naar 2,5% met zelfs een prognose van 1,9%. En ondanks deze ernstige becijfering gaan er geen lichtjes branden? Nee het licht gaat uit kun je zeggen! De economie dooft dan uit als een opgebrande kaars!
De digitale revolutie moet nu juist doorschakelen naar de volgende fase. Het tekort op de arbeidsmarkt is er eigenlijk helemaal niet in de vorm zoals overal wordt aangegeven. De oude wijze van denken erover zorgt voor de daadwerkelijke problematiek. In Den Haag doen ze er goed aan om de problemen van de werkgevers te onderkennen. Het geven van stimulans aan een veranderende denkwijze op vlakken van onderwijs, bedrijfsleven en financiën. Het aanpassen van het onderwijssysteem, zoals het toestaan van meer modulaire samenstelling en eenvoudigere financiering van onderwijs, zou al een stap in de goede richting zijn. Het toegang geven tot onderwijs dat mensen in een korte tijd een goede basis geeft is essentieel voor toetreding tot de arbeidsmarkt. Het onderwijs toespitsen op modulaire blokken – zie ook het blog Digitale Transformatie & Human Value – zorgt voor de introductie van de agile wijze van leren, zodat mensen gericht kunnen worden op de behoefte die er leeft op de arbeidsmarkt. De verbinding tussen onderwijs en bedrijfsleven moet beter! Hier ligt een belangrijke taak en uitdaging voor het kabinet om de verbinder te vormen tussen de drie O’s (Overheid, Onderwijs & Ondernemers).
Voor werkgevers ligt er ook een schone taak. Durf eens anders te kijken naar uit te voeren arbeid. Dat vraagt om inzicht in de taken die moeten worden uitgevoerd. De Lean methodiek is ontstaan door op een andere wijze te kijken naar het uitvoeren van arbeid. Daar zijn nieuwe functies door ontstaan. En belangrijker nog, op verschillende niveaus van kennis toegankelijk. De persoon hoeft niet meer alles te kennen en kunnen! De focus voor het uitvoeren van bepaalde specifieke taken zorgt voor een totaal andere invulling van arbeid. Een mooi voorbeeld van een bedrijf dat zijn tijd jaren vooruit is, is ASML. Het inzetten van specialisten voor één specifieke taak, binnen een divers team van specialisten, zorgt voor een geweldig eindresultaat. Echter deze wijze van denken en doen is niet voor iedere werkgever gewoon. Je moet lef hebben om te durven veranderen. Misschien nog wel meer het durven inzetten van ‘game-changers’, want dan heb je past lef!
De eerste stap is iemand binnenhalen op het hoogste niveau in het bedrijf met de kwaliteiten en inzicht in hoe je veranderingen in gang zet. Om vervolgens vanuit aanwezige expertise in het bedrijf te kijken welke “carving” van taken mogelijk is. De nieuwe denkwijze is het verrichten van taken vanuit een specialistische focus in plaats van “iedereen moet alles kennen en kunnen”. Wanneer deze denkwijze eenmaal ingevoerd wordt ontstaat er een totaal andere behoefte aan arbeidskrachten. Dan kun je mensen modulair opleiden in een korte periode om te kunnen voldoen aan de nieuw te ontstane vraagstelling. Daarmee maak je arbeid weer toegankelijk voor het op dit moment onbenutte arbeidspotentieel van langs de zijlijn staande mensen. Nee, niet iedere werkloze is een luie donder!
De stap die in het voorgaande nog ontbreekt is de sleutel die nodig is om het ook te laten werken. Namelijk die van de verbinding tussen mens, onderwijs en arbeid. In eerdere blogs heb ik daar al eens over geschreven. De innovatie van de arbeidsmarkt betekent het inzetten van nieuwe technologische middelen, gekoppeld aan een nieuwe denkwijze, waardoor taakgericht en objectief denken het menselijk handelen gaat beïnvloeden. Als werkgevers de veranderingen in het verrichten van arbeid durven aan te gaan, het onbenutte arbeidspotentieel inzichtelijk wordt gemaakt, de motivatie van deze mensen positief wordt gestimuleerd en het kabinet besluiten durft te nemen op het gebied van verruiming van (arbeids)wetgeving en verbeterde beschikbaarheid van financieringen voor het Midden- en Klein Bedrijf, pas dan, pas dan kan het tekort op de arbeidsmarkt serieus worden opgelost. In het blog Start Now! met Business Innovatie staan belangrijke facetten die iedereen aan het denken kan zetten, maar of mensen daadwerkelijk tot handelen overgaan, van kabinet tot werkgevers, van jobcoaches tot werklozen dat is de vraag.
Maar “als we alles blijven doen zoals we altijd hebben gedaan” dan moeten we stoppen met klagen en accepteren dat we enerzijds een grote populatie aan ervaren mensen langs de zijlijn laten staan en anderzijds de economische groei zelf aan het beperken zijn met deze denkwijze.
Belangrijke noot: De blogs zijn geschreven vanuit een heldere visie op de arbeidsmarktproblematiek en op persoonlijke titel. Mijn motivatie is om mensen eerlijk, oprecht en objectief de kans te geven om deelgenoot te mogen zijn op de arbeidsmarkt, omdat het deelnemen niet alleen een gezonde zaak is! Iemand moet zelfstandig in staat zijn en worden gesteld om een eigen toekomst op te bouwen. En daarmee in de breedste zin van het woord een bijdrage te leveren aan de maatschappij die wij samenleving noemen. Laten we vooral samen leven en werken!
Amsterdam – “Gemeenten stoppen met anoniem solliciteren!” was een recentelijk bericht van de NOS, gevolgd door artikelen in de landelijke media. De redenen van het stoppen lopen uiteen van ‘geen onderscheiding van kandidaten meer’ tot ‘het is te veel werk’. Voor alle argumenten is begrip te vinden. Maar wordt er niet voorbijgegaan aan de essentie van het probleem? Waarom is ‘anoniem solliciteren’ eigenlijk nodig?
Quote ANP: “Koolmees wil dan ook dat diversiteit op de werkvloer een aandachtspunt blijft ,,omdat we nog steeds zien dat mensen met een Turks-Nederlandse of Marokkaans-Nederlandse achtergrond een achterstand hebben op de arbeidsmarkt’’. Staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken) komt binnenkort met een plan om discriminatie op de arbeidsmarkt aan te pakken.” Unquote
In dit blog snijd ik bewust een aantal prikkelende (maatschappelijke) stellingen aan die de essentie, en met name de ethiek van het probleem, van het anoniem solliciteren duidelijker maken. Van praktische problemen zoals het ‘lakken’ van CV’s tot mentale ‘weerstand tegen het onbekende’ spelen mee bij het denken aan ‘anoniem solliciteren’. Maar ook de verschillen in interpretatie van de definitie van ‘diversiteit’ speelt mee, want juist de beeldvorming rondom solliciteren en diversiteit zorgt voor een dilemma in ethiek. Waar draait het in essentie nu eigenlijk om bij ‘anoniem solliciteren’?
Veranderende samenleving, diversiteit kan hoogtij vieren!
De samenstelling van onze samenleving is serieus aan het veranderen. In de 60’er jaren werden de arbeidsmigranten binnengehaald om in eerste instantie arbeid uit te voeren waar “de gemiddelde Nederlander” zich ‘te goed’ voor voelde. Het was de eerste stap richting een veranderende samenleving en de start van diversiteit in de werk- en woonomgeving. Het was krottermijn denken, omdat het een “tijdelijk” probleem leek.
In het begin van deze eeuw is door oorlogen in Midden-Oosten en Afrika een flinke stroom van migranten begonnen. Mensen die de veiligheid in het leven elders gingen zoeken en richting het Europese vasteland vluchtten via allerlei onveilige routes over het water. Europa toonde zich solidair en ving waar mogelijk de grote toestroom van migranten op. Het zijn woelige tijden, want hoe ontwikkelt de arbeidsmarkt in Europa?
In de tussenliggende periode, tussen 1960 en 2018, is door gezinsherenigingen en -uitbreidingen de samenleving significant verandert in samenstelling. De diversiteit is op maatschappelijk vlak substantieel toegenomen, met alle vraagstukken van dien.
De focus is gericht op problemen in plaats van creëren van kansen
“Is arbeidsdiscriminatie het echte probleem?” is een belangrijke vraag die we ons moeten stellen! Diversiteit op de arbeidsmarkt biedt in mijn ogen juist enorme kansen.
Volgens hoogleraar Dur zijn er vele manieren om arbeidsdiscriminatie tegen te gaan. Als voorbeeld noemt hij: “Vacatureteksten zouden bijvoorbeeld anders geschreven kunnen worden om verschillende groepen aan te spreken.” Dit is typisch ‘oud-denken’ en geeft een verhulling van het echte probleem waar we in onze samenleving mee te kampen hebben. Namelijk de oplossen van de (ontbrekende) arbeidsethos en ethiek!
Het ‘anoniem solliciteren’ wordt namelijk gecentreerd rondom het verbergen van informatie over specifieke groepen in onze maatschappij die niet mee lijken te komen op de arbeidsmarkt of mogelijk niet eerlijk in aanmerking komen bij vacatures. Er hangt een zeer negatieve zwijm rond het ‘anoniem solliciteren’ juist vanwege deze totaal verkeerde focus! Deze zwijm zorgt juist bij werkgevers voor een negatief beeld! De gemeenten dachten met het ‘weglakken’ van een foto en de naam wel even een oplossing te hebben om de werkgevers om de tuin te leiden. En om daarmee de specifieke doelgroepen, vaak zonder startkwalificatie of arbeidsverleden, richting de arbeidsmarkt te krijgen. Wat niet beseft wordt, is dat niet de werkgevers het probleem vormen. Die zoeken nog steeds volop naar betrouwbare en loyale arbeidskrachten voor het uitvoeren van arbeid dat het bedrijf doet groeien. Zolang voorbijgegaan wordt aan de essentie en ethiek van de arbeidsmarkt, dan is ‘anoniem solliciteren’ niet meer dan een lapmiddel van gemeenten om het eigenlijke probleem te (blijven) verhullen.
Richt de focus op het benutten van kansen in plaats van creëren van problemen
De arbeidsmarkt is een belangrijk maar ook zeer dynamisch onderdeel van onze samenleving. Economische en technologische ontwikkelingen zorgen al eeuwen voor turbulentie. Bij de start van de Industriële Revolutie was de algemene gedachte dat de werkloosheid een vast gegeven zou worden. De machines namen het werk over. Echter dat er ook nieuwe banen zouden ontstaan hadden velen niet voor ogen. Een soortgelijke situatie is nu opkomend met de robotisering. Ook nu buigen allerlei geleerden zich over de problematiek van de robotisering. Zij onderzoeken, vergelijken, berekenen, maar altijd gebaseerd op informatie uit het verleden. Dezelfde fouten in denken worden nog steeds gemaakt als ten tijde van de start van de Industriële Revolutie!
Voor de toekomst heb je mensen nodig met visie! “Als je alles blijft doen zoals je altijd hebt gedaan mag je geen andere uitkomst verwachten!” was een uitspraak van Albert Einstein. Er moet een andere denkwijze komen om de arbeidsmarkt te gaan moderniseren. Het begint echter bij de belangrijkste groep, namelijk de werkgevers. Zij hebben arbeid te verrichten, zoeken de mensen en middelen om het uit te laten voeren. Wie denkt dat robotisering de mens overbodig gaat maken is in mijn ogen erg naïef. Los daarvan moet men eens goed gaan nadenken waarom werkgevers altijd zoeken naar nieuwe oplossingen. Dat is tweeledig, namelijk innovatie kan serieus zorgen voor meer ‘aandeelhouderswaarde’, anderzijds draagt de invloed van de menselijke factor niet altijd positief bij het bereiken van resultaten. En hier zit een essentie van ‘anoniem solliciteren’, namelijk de ethiek van arbeidskrachten.
De kans voor gemeenten zit in het oplossen van het probleem van het arbeidsethos. De specifieke doelgroepen worden overschaduwd door een relatief kleine groep mensen die stoïcijns weigeren om te werken, op tijd te komen, gewoon wegblijven of voor andere problemen zorgen. Het wordt voor gemeenten eens tijd om het echte probleem onder ogen te krijgen en om een stevige nuance aan te brengen in de doelgroepen. Of eigenlijk beter nog, te stoppen met te denken in specifieke doelgroepen! Geef de individuele mens in onze samenleving eens echt de kans! Haal de goede appels nu uit de mand waar een beperkte groep rotte appels zorgt voor een negatieve beeldvorming bij werkgevers.
Voor werkgevers en overheden liggen er goede kansen, maar je moet lef tonen!
De werkelijke waarheid liegt er niet om! We denken met z’n allen nog teveel aan die specifieke doelgroepen en willen die niet vermengen met de mensen die wel echt willen werken en beschikken over een gezond arbeidsethos. Maar hoe filter je die er nu echt uit? Wat zegt wetgeving over positief filteren? Welke middelen en mogelijkheden zijn?
Je moet daarvoor eerst naar de kwaliteiten van de individuele mens willen kijken, zonder eerst de associatie te krijgen met een specifieke doelgroep. Het anonimiseren van informatie is daarbij juist relevant. Denk maar aan ‘The Voice’ waarbij iemand achter een gordijn zijn of haar klank laat horen. Hoe succesvol was dit wel niet? Als je daarna pas wordt geconfronteerd met een mogelijke ‘afwijking’ van jouw beeldvorming, dan is deze significant kleiner van belang dan het positieve resultaat wat je eerder hebt vernomen. De stem gaf de overtuiging waardoor je positief werd gestemd, zonder dat je afgeleid werd door iemand zijn afkomt, etniciteit, leeftijd, geslacht of zelf een handicap. Het ging om de stem! En dan zijn mensen bereid om verder te kijken dan de neus lang is. Dan willen werkgevers de kans nemen om te zoeken naar een oplossing om de stem tot zijn recht te laten komen.
“Ben ik nou degene die zo slim is, of ben jij zo dom?”
Een legendarische uitspraak van mijn oud sportleraar, en later zeer succesvolle trainer, Louis van Gaal. Hij benoemt hier wel waar het omgaat. In de sport kijkt men ook altijd eerst naar de prestaties van een speler in een wedstrijd alvorens men een beeld vormt over zijn of haar afkomt of identiteit. En waar viert diversiteit hoogtij? Juist in de (internationale) sport. Gedraag jij je als speler niet conform de geldende (ongeschreven) regels dan lig je er gewoon heel snel uit. Als deze wijze van denken nu ook eens gaat gelden bij gemeenten dan biedt de oplossing van ‘anoniem solliciteren’ juist heel veel voordelen. De belangrijkste tip die ik wil geven is om (1) te zorgen dat je onderscheid maakt tussen wel- en niet willende mensen, (2) geef de welwillenden niet meer de stempel van ‘specifieke doelgroep’ en (3) zoek een constructieve oplossing voor de niet-willenden, maar biedt deze niet aan bij werkgevers!
Alleen dan bouwen gemeenten aan het vertrouwen tussen overheid en bedrijfsleven. Als werkgevers eenmaal weten dat zij kunnen rekenen op aanbod van positief ingestelde mensen met – zelfs voor sommige arbeid mogelijk zonder al te hoge kwalificaties – maar een hoog arbeidsethos, dan komt de beweging erin om mensen met een andere achtergrond een eerlijke kans te geven. De diversiteit kan hoogtij gaan vieren op de arbeidsmarkt, als deze denkwijze de ruimte gaat krijgen. Dat vraagt om stevige besluiten!
De voordelen van ‘anoniem solliciteren’
Om het blog zeker positief af te sluiten, geef ik aan zelf groot voorstander te zijn van ‘anoniem solliciteren’, indien door iedereen de juiste uitgangspunten worden gehanteerd. Vertrouwen in de kwaliteiten, competenties, vaardigheden van iemand boven zijn of haar persoonlijke kenmerken als achtergrond, geslacht, etniciteit, leeftijd of handicap. Daarom houd ik de afsluiting dicht bij mijn persoonlijke situatie.
In mijn dagelijks werk tellen de kwaliteiten, talenten en arbeidsethos hoog mee. Het is juist een groot genoegen om nieuwe inzichten te krijgen van mensen met een diversiteit aan achtergronden omdat ik het als een verrijking zie in de arbeidsomgeving. Daar waar ik kan stimuleer ik de diversiteit op vele vlakken en geef ik mensen kansen om te mogen starten en groeien.
Het voordeel dat ik zie in ‘anoniem solliciteren’ is dat mijn persoonlijke voorkeuren, welke net zoals die van ieder ander subjectief is, worden geneutraliseerd! Wanneer ik eerst zicht heb op de kwaliteiten van iemand, dan kan ik vanuit expertise en vakkennis een oordeel geven, in plaats van op persoonlijke voorkeuren. Voor werkgevers en overheden geldt hetzelfde. Durf het lef te tonen om eerst naar ‘The Voice’ te luisteren, en dan te zoeken naar de juiste oplossing voor eventuele uitdagingen.
Voor gemeenten heb ik maar één tip! Stop met het hanteren van specifieke doelgroepen en start met positieve discriminatie voor mensen die wel graag een positieve eerlijke kans verdienen om een arbeidstoekomst te starten of krijgen. Het ‘begeleiden van de niet-willende mensen’ bestempeld als specifieke doelgroep is en blijft geld verspillen van de belastingbetaler als de arbeidsethos op geen enkele manier groeit naar actieve deelname aan het arbeidsproces.
Geef nu eerst de werkgevers het vertrouwen dat de welwillende mensen voorop komen te staan. Niet door het (mislukken van) weglakken van de naam en foto, maar door openlijk keuze te maken om alleen wel-willende mensen met de juiste arbeidsethos aan te bieden bij werkgevers. Wees zelf het voorbeeld door mensen aan te nemen die een bredere visie hebben dan alleen focus voor een specifieke doelgroep.
Belangrijke noot: “Ik kan mij voorstellen dat mensen zich ‘aangevallen’ voelen door dit blog. En misschien is dat ook wel waar. Maar in het kader van vrijheid van meningsuiting, ben ik als burger de mening toegedaan dat we er geen stap vooruit mee komen als er telkens maar van ons belastinggeld projecten en experimenten worden gedaan die vooraf al gedoemd zijn te mislukken. De denkwijze bij een aantal gemeenten moet serieus veranderen. Ieder mens verdient een eerlijke kans op de arbeidsmarkt. Werkgevers zijn altijd op zoek naar goede arbeidskrachten, voor lage tot hoge functies. Zij willen echt wel graag de goede mensen een eerlijke kans geven. Het is dan ook echt tijd voor ook verandering in het arbeidsmarkt beleid! Wie pakt de handschoen op?“
“Indien iemand zich geraakt voelt door mijn blog, dan ga ik graag de dialoog aan. Daar waar het past bij de argumenten ben ik altijd bereid om mij te excuseren. Echter verwacht ik deze denkwijze andersom net zo.“
Mijn doel is er maar één: “Geef ieder welwillende mens, ongeacht afkomst, leeftijd, geslacht, etniciteit of handicap een eerlijke kans op deelname op de arbeidsmarkt om daarmee een zelfstandige toekomst te kunnen opbouwen!”
Wie het nieuws over de politiek van de afgelopen maanden serieus volgt, die is vast allang het spoor bijster. De 
