AMSTERDAM – Een nieuwe hype is aan het ontstaan! Experts op het gebied van competenties schieten nog sneller de grond uit dan in het verleden de consultant. De aloude wijze van beoordelen van mensen moet ineens op de schop volgens velen. Managers moeten leren wat beoordelen op competenties is. De beweging is uiterst positief, doch net zo gevaarlijk! De goede invulling laat vaak te wensen over. De materie rondom ‘competenties’ is een zware kost. Het gaat namelijk over de kern van mensen te beoordelen op de juiste factoren binnen de juiste context en in de juiste situatie. Door de stroom van berichten dat bedrijven grote ontslagrondes gaan doorvoeren, ontstaan de angsten van de werkende mens. Wie is nu aan beurt om te vertrekken? Welke gevolgen ga ik ondervinden?
Het zijn allemaal valide vragen waar de antwoorden niet direct op te geven zijn. De economische malaise wordt wel gestimuleerd door deze angsten. Het is een vicieuze cirkel die politici en bedrijven niet weten te doorbreken, puur omdat zij één belangrijke factor vergeten! De mens! Als leverancier van arbeid en als klant van producten en diensten. Ontneem de mens zijn inkomen en de uitgaven worden automatisch veranderd. De angsten zorgen er tevens voor dat bestaande spaargelden bevroren worden, waardoor het economisch principe ‘geld moet rollen’ stagneert!
De achtergrond is wel duidelijk. Er zijn economische reden te over om vanuit overheid en bedrijfsleven ‘het kijken naar talenten in de vorm van kwalificaties’ te stimuleren en ondersteunen. De C.V. is aan verval onderhevig, want juist het C.V. toont nou net niet wat je als opdracht- of werkgever wilt weten. Voor opdracht- of werknemers is de C.V. een middel om überhaupt in gesprek te komen. Het beoordelen van de C.V. gebeurt helaas weer op een wijze waardoor de ‘echte talentvolle mensen’ niet altijd de juiste kans krijgen. Reden voor mij om na ruim 15 jaar onderzoek de vaststelling te doen dat competentiegericht kijken naar mensen dé enige manier is om de juiste man/vrouw op de juiste plek te krijgen binnen de ambitie en passie van de mens.
Het is tijd voor standaardisatie van wat men competenties noemt. Organisaties laten zich geregeld inspireren om weer nieuwe competenties te bedenken. De methodiek voor meting van competenties om te komen tot een objectieve waarneming wordt echter sterk onderschat. Organisaties kampen met een aantal problemen. Zij weten deze nog niet het hoofd te bieden. Of erger, zij zijn niet in staat om het hoofd te bieden aan de weerstand die bestaat tegen transparantie. Het is een gevolg van het decennialang creëren van generalisten. Het tekort aan specialistische kennis is al duidelijk merkbaar. Generalistische managers vormen de sliklaag die voorkomt dat er transparantie kan ontstaan in een organisatie. Zij hebben geen baat bij teveel inzicht in wat iemand nu wel of niet kan. Ook zij zijn bang om de goedverdienende baan te verliezen.
Het antwoord is complexer dan de vraag. De vaststellingen van de weerstanden zijn wel helder. De oplossing brengt echter een andere denkwijze van de organisatie met zich mee. Juist van de mensen die de verandering in gang moeten zetten komt de weerstand. Zij denken niet transparant, streven transparantie niet na en zijn al helemaal niet voor het openlijk delen van kennis. de vergrijzing in de komende decennia gaat hier wel verandering in brengen, maar op kort termijn is dat geen oplossing. De huidige leiding van organisaties moeten nu in actie komen om over twee a drie jaar niet met lege handen te staan. De flexibilisering van arbeid moet de oplossing bieden. Hiervoor is een innovatieve gedachtegang noodzakelijk. Anti-cyclus investeren in kwaliteit van de mens om te komen tot innovatie van producten en diensten is onontbeerlijk. Voor het bieden van veiligheid en zekerheid aan uitvoerders van arbeid (werk- of opdrachtnemers) is lef nodig. De organisatie welke nu verder kijkt dan zijn neus lang is, liggen er geweldige kansen te wachten.
De experts welke nu competenties en talenten benoemen, niet in verenigde vorm, daar durf ik mijn vraag bij te stellen. Al in de Romeinse tijd zijn competenties benoemd om te komen tot indeling van mensen. Het is geen sinecure om mensen objectief te beoordelen. Wereldwijd zijn er al vele methodieken ontwikkeld. Allen leveren ze een deel van de informatie die wenselijk is om te komen tot een beeld of kleur. Wat niet altijd wordt beseft is dat het vaak slechts een momentopname is die heel erg snel achterhaald kan worden door een wijzigende omstandigheid. Het vaststellen van competenties is een complexe materie. In mijn onderzoek en studie in de afgelopen decennia heb ik een rode draad weten te ontdekken. De logica om tot een compleet beeld te komen van een mens is niet in één definitie te vatten. Ondanks er mensen zijn die dit denken te kunnen. Het nadeel is namelijk dat groei van de mens, ontwikkeling in ervaring, opbouw van kennis en kunde vraagt om serieuze aandacht. Een combinatie kan en mag je niet zo maar even doen. Een competentie, hoe eenvoudig ook, is altijd een complexe samenstelling van diverse factoren als geschetst.
En toch is er een oplossing! De komende maanden ga ik mij toeleggen op het verder nuanceren van hetgeen ik samen met een aantal mensen heb weten te ontwikkelen. De eerste pilots draaien al en geven een duidelijk beeld van de mogelijkheden. Om een tipje van de sluier op te lichten… Wij gaan de mens ondersteunen bij het kwalificeren en professionaliseren… en tenslotte zijn organisaties ‘slechts’ een verzameling van mensen…
De conclusie van dit blog is relatief eenvoudig. Ieder mens, iedere organisatie zou binnen veilige kaders actief moeten kijken naar de ontwikkelingen op basis van competenties in verschillende facetten. Hierdoor kan angst worden weggenomen, flexibilisering worden bevorderd en economische stagnatie worden opgeheven. Een flexibele uitvoering van arbeid zorgt voor lagere arbeidskosten en grotere kansen voor de individu om inkomen te blijven verwerven. Waar inkomsten zijn, kan er ook weer worden uitgeven… Komen we terug op het economisch principe ‘geld moet rollen’…
Mensen kijken naar de wereld middels een Worldview en die Worldview kun je weer classificeren met twee variabelen Communion & Agency. Op het meest abstracte niveau zijn er dan vier mogelijkheden. Het blijkt dat die mogelijkheden in de tijdgeest en de menselijke levenstijd volgens een vast patroon opduiken. Het is uit al je uitingen duidelijk dat je nogal erg bezig bent met wat in het Engels de Social Worldview wordt genoemd. Op dit moment zijn we van het bewegen van het Wereldbeeld van de regels en de modellen naar het wereldbeeld van de zintuigen. Er is weer behoefte aan feiten (en geen mooie woorden) en praktijk want the “prove of the pudding is in the eating”. Ervaring heeft weinig tot niets met competenties te maken die wellicht abstracte classificaties van ervaringen zijn. De mooiste combinatie van jouw behoefte aan het sociale vind je in wat nu een Community of Practice wordt genoemd, Mensen die hun echte ervaringen delen. Hier is het niet echt nodig om veel techniek in te zetten. Ervaringen worden gedeeld middels het vertellen van (spannende) verhalen. Wil je meer weten over Wereldbeelden? Ga dan naar: http://www.dialogueshouse.nl/over-veranderprocessen-en-de-levensparadox/