Schagen – De gespannen situatie op de arbeidsmarkt dwingt ons om noodzakelijke maatregelen te gaan nemen. Op nagenoeg ieder vakgebied is er een ernstig tekort aan arbeidskrachten. Was het eerste alleen de IT-bedrijven die klanten ‘nee‘ moesten verkopen. Nu sluiten zelfs restaurants geheel of deels om het tekort van goed personeel te compenseren of de werkdruk te verlagen. Twee uitersten die één ding gemeen hebben. De strijd om goede arbeidskrachten wordt steeds grilliger, dat is een feit. Wie niet de juiste mensen weet aan te trekken loopt grote bedrijfsrisico’s!
Is het eigenlijk wel zo dat het aantrekken van nieuwe medewerkers de grootste uitdaging vormt voor bedrijven en overheden? Zijn er geen andere factoren die meespelen in de problematiek van ‘tekort aan arbeidskrachten‘? Zijn er geen andere uitdagingen?
Snijden leidt tot lijden
In mijn ogen zijn er wel degelijk ook andere factoren die meespelen bij het afremmen van de economische groei. Laten we even wat afstand nemen van de materie. En afzakken naar de basis van bedrijfsvoering. Het “model van Tracey & Wiersma” is een bewezen waardestrategie om focus van een organisatie te richten. Althans dat was het! Het drie dimensionale model is in de kern goed, als je deze ook op de juiste wijze toepast. En daar is het bij vele bedrijven in de crisistijd misgegaan. De focus kwam volledig op één van de drie pijlers (Operational Excellence) te staan, waardoor voor de andere twee pijlers (Customer Intimacy & Product Leadership) geen of te weinig aandacht was. Snijden in personele kosten bracht gelijk resultaat, dus werd er tot op het bot gesneden.
Disruptie van bedrijfsmodellen
De komst van disruptieve technologieën (en startups met weinig overheadkosten) zorgden voor nog meer druk op bestaande bedrijfsmodellen die in een sneltreintempo nietig konden worden verklaard. Traditionele werkende organisaties wisten de koers niet snel genoeg te wijzigen waardoor faillissementen onoverkomelijk waren. Meer ontslagen waren het gevolg van deze crisis. De ene na de andere organisatie kondigden ontslagrondes aan. Hadden deze organisaties zelf de koers op tijd kunnen wijzigen?
Effect van Subjectiviteit & Belangen
De meningen mogen verschillen, maar mijn antwoord is ‘ja‘! Het begint bij een goede visie voor de organisatie, gevolgd door een strikte uitwerking van deze visie in haalbare doelstellingen. Om deze te kunnen realiseren heb je de juiste mensen nodig. En hier gaat het mank bij de gemiddelde organisatie. Men weet gewoonweg niet exact wat voor kwaliteit er in de organisatie aanwezig is. Laat staan dat iedere medewerker op zijn/haar kracht wordt ingezet. Een op oud-denken gebaseerde vlootschouw lost dit niet op. De subjectiviteit is te groot en de individuele belangen van leidinggevenden te verdeeld. Hoe neem je de subjectiviteit weg? Hoe neutraliseer je de individuele belangen?
Inzet van Innovatieve Technologieën
De Digitale Transformatie van de arbeidsmarkt gaat hier een belangrijke rol in spelen. Moderne technologische oplossingen met slimme algoritmes en kunstmatige intelligentie gaan een significant verschil brengen in HR-processen. Het vergt van organisaties wel een transformatie van wijze van denken. Angst regeert bij de inzet van innovatie technologieën, terwijl deze volgende fase ons juist leidt naar de Era van Human Value.
Belang van Retentie & Recruitment
Oftewel de juiste man/vrouw met de juiste kwaliteiten op de juiste tijd voor de te verrichten arbeid binnen de organisatie. De recruiter, de manager, de directie, de HR-consultant, de medewerker, de trainer/coach/opleider en de adviseurs maken allemaal onderdeel uit van de Digitale Transformatie van Human Resource Management. Althans wanneer je als organisatie serieus wilt kijken naar de kwaliteiten van je medewerkers, want daar ligt de eerste winst in het terugdringen van ’tekort aan arbeidskrachten’. Het behouden van medewerkers en beter inzetten kan zo maar zorgen voor vooruitgang waar je als directie alleen van kon dromen. De oplossing? Durf de volgende stap van de Digitale Transformatie te zetten! Automatiseer niet alleen de primaire processen, maar benut innovatieve technologieën om recruitment & retentie beter te ondersteunen.
Recruitment, Algoritmes & Artificial Intelligence
Slimme bedrijven zetten medewerkers vaak beter in. De tevredenheid en loyaliteit stijgt en de productiviteit neemt toe. Daarnaast creëren zij hiermee ware ambassadeurs die andere mensen enthousiast maken om ook bij de organisatie te komen werken. Door gebruik te maken van andere manieren van pre-selecteren, op basis van moderne algoritmes en kunstmatige intelligentie, wordt recruitment & retentie relatief eenvoudig. De nieuwe (en intelligente) recruiter maakt in de Digitale Transformatie graag gebruik van moderne faciliteiten omdat het proces hiermee wordt versneld & geoptimaliseerd. Voor degene die denken dat de volgende fase van de Digitale Transformatie, de optimalisatie van HRM – The Era of Human Value -, nog te stoppen is, heb ik mogelijk nieuws! De nieuwe economie dwingt je niet tot veranderen. Zij benadrukt alleen de noodzaak tot veranderen! De andere kant op kijken gaat je echt niet helpen!
© 2018 R.J. Raats
Belangrijke noot: Ook dit blog is geschreven op persoonlijke titel en gestoeld op persoonlijke ervaringen opgedaan in de dagelijkse praktijk. Als Lean IT Black Belt kijk ik bewust naar trends, ontwikkelingen in technologie en veranderingen bij organisaties. Een Digitale Transformatie beperkt zich niet tot het automatiseren van processen, maar gaat juist over het transformeren van organisaties naar een volgende economische fase.
Bronnen:
- VNO-NCW – Personeelstekort belemmert bedrijven
- CBS: Openstaande vacatures
- Prof. Dr. Ir. Van Assen: De valkuil van model van Tracey & Wiersma
De ICO’s vlogen de grond uit alsof het geld daadwerkelijk zelf kan worden gezaaid en snel worden geoogst. Het Wilde Westen lijkt te zijn aangebroken. Mensen zijn volop aan het digitaal mijnen begonnen. Vanwege de lage stroomkosten in Nederland zijn er zelfs door internationale organisaties nieuwe datacenters opgezet alleen gericht op het hosten van ‘mining in par crypto currency machines’. De financiele wereld kijkt met argusogen wat er allemaal staat te gebeuren, want hoe hoger de acceptatie gaat worden van de cryptocurrency in het reguliere betalingsverkeer, hoe hoger de disruptie gaat worden. Mijn voorspelling is dat we in de komende decennia langzaam toegaan naar een wereld waar ‘internationale ruilhandel’, begeleidt door en uitgevoerd met een of meerdere cryptocurrencies, wel eens voor verstoring van het bestaande kapitalistische systeem kan gaan zorgen. In welke vorm exact moet zich gaan aantonen, maar dat de anonimiteit van persoonlijk of bedrijfsmatig bezit een ware ‘game-changer’ is, dat is wel duidelijk gezien ook de paniek die er heerst bij de banken.
Of we nu afspreken dat het bestaand geld is of een andere vorm van waardering van de waarde van hetgeen je wilt verkrijgen, het gaat om het uitwisselen van de ‘handel’ tussen bedrijven en bedrijven (B2B) of bedrijven en consumenten (B2C). Er zijn inmiddels al bedrijven waar je kunt betalen met alternatieve middelen als cryptocurrency. Weliswaar zijn dit bedrijven die riciso’s durven te nemen gelet op de koerswisselingen. Maar als de volwassenheid van de cryptocurrency gaat toenemen en zowel bedrijven als consumenten massaal de ICO’s accepteren dan groeit de nieuwe ecologie snel. De nieuwe vorm van ‘ruilhandel’ is dan een feit!
We kunnen onze ‘know-how’ over handeldrijven, gecombineerd met deze nieuwe technologie inzetten om vast gelopen bedrijfsprocessen weer op gang te krijgen. In de komende jaren is veel kennis nodig om bedrijven (lees: en ook overheden) te helpen omvormen van traditionele organisaties naar moderne bedrijven. ‘Lean and Mean’ bedrijfsvoering is waar het om gaat draaien. Het gebruik van kleine innovatieve technologische oplossingen als modulaire bouwblokken, in plaats van grote trajecten voor veranderingen, gaat serieus een plek innemen in de toekomstige ruilhandel.
De diverse universiteiten en hogescholen in Nederland brengen regelmatig studenten voort die op specifieke gebieden geweldige oplossingen bedenken en tot uitvoering in (digitale) prototypes weten te brengen. Het bewustzijn moet nu gaan ontstaan dat technologische oplossingen zich in de verschillende sectoren moeten gaan nestelen. Ja, IT is ook een sector, maar door te denken vanuit de andere sectoren als land- en tuinbouw, energie- en klimaat en mobiliteit, en IT te zien als een ware ‘enabler’, pas dan start de echte Digitale Revolutie.
Van het stroomlijnen van Europese en Nederlandse subsidieregelingen ten gunste van technologische ontwikkelingen, tot het stimuleren van pilots om prototypes van startup’s te testen in realistische omgevingen. De overheden moeten de krachten gaan bundelen en samen met onderwijs en bedrijfsleven zich gaan richten op innovatie vanuit Nederland, in plaats van elkaar de loef willen afsteken. Wil je als Nederland echt innovatief zijn en op het wereldwijde toneel meespelen, dan moet er serieus worden gestopt met het op diverse plekken investeren in soortgelijke oplossingen. Bundel de krachten, treedt op als kenniscentra voor financiering, durf ‘launcing customer’ te zijn en deel de kennis vanuit het perspectief van de sectoren op basis van bedrijfsoplossingen in plaats van het bieden van IT-oplossingen. Als rechtgeaarde IT’er durf ik echt te zeggen dat IT een belangrijke sector is, maar in een matrix gezien een horizontale as is ten opzichte van alle andere sectoren waar we dagelijks het geld in moeten verdienen.
Daarvoor moet je groot kunnen denken, maar klein kunnen handelen. Sommige gebruiken graag de woorden ‘Scrum’ en ‘Agile’, echter gaat het in mijn ogen om ‘het zien van het grotere plaatje terwijl je kleine stappen neemt’. Ondanks alle initiatieven vanuit de overheden genomen, heeft Nederland niet één centrale spil, waar alle krachten worden gebundeld, subsidiestromen worden gereguleerd, intellectuele eigendommen worden bewaakt, private en maatschappelijke financiering wordt gestimuleerd en innovatie over de volle breedte van de diverse sectoren waar Nederland sterk in is wordt gepromoot! Daar ligt in de komende jaren een ware taak voor de overheden om dat te gaan realiseren.
Of en wanneer het masterplan ‘Start Now!’ daadwerkelijk tot zijn recht gaat komen is nog niet duidelijk, maar dat we onze Nederlandse talenten moeten gaan inzetten om economisch stimulans te geven is wel duidelijk! Het masterplan is in hoofdlijnen geschreven, wordt op sommige vlakken al deels uitgevoerd en biedt Nederlandse startup’s, het bedrijfsleven, de universiteiten, de onderwijsinstellingen en zeker ook de overheden kansen genoeg op het ‘produceren’ van innovatie oplossingen van Nederlandse bodem met een sterk internationaal karakter. De schouders moeten er gezamenlijk onder nu!
De economie in Nederland laat de eerste tekenen van herstel zien. De rigoureuze maatregelen van het Kabinet Rutte II lijken vruchten af te werpen. Althans als we de berichtgeving in de media mogen geloven. Het balans, tussen sociaal en economisch handelen, in de huidige samenleving is echter nog ver te zoeken. Groeiende bedrijven zijn in de eerste kwartalen 2015 ernstig op zoek gegaan naar gemotiveerde arbeidskrachten. Als we de cijfers van het CBS echter moeten geloven dan hebben we in Nederland (meting januari 2015 ) ruim 632.500 werklozen, waarvan ruim 24% bestaat uit 18 tot 27 jarigen. Althans dat is wat de statistieken zeggen. De praktijk is echter weerbarstiger, want wie een poging doet om deze jonge werklozen op te sporen, komt in een wirwar van regelgeving, gemengde en individuele belangen, subsidiecarrousels en vooral oude denkwijzen bij het begeleiden van jonge werkzoekenden richting de arbeidsmarkt.
Waar intelligente computersystemen opmars maken, wordt de mens in doen en laten teruggedrongen of erger, buitenspel gezet. In 99% van de gevallen betekent het direct een terugloop van het aantal banen, voornamelijk voor laagopgeleide mensen! De vraag vanuit het bedrijfsleven naar hoger opgeleide (technische) mensen stijgt, maar werving verloopt steeds moeizamer. De evolutie lijkt achter te blijven! Het onderwijs en bedrijfsleven lijken elkaar niet te willen begrijpen of tegemoet te kunnen komen door allerlei obstakels. Vele mensen met een expliciete kennis en ervaring worden gezocht, opleidingen sluiten niet genoeg aan bij het wenselijke en noodzakelijke niveau om tot innovatie en sterke economische ontwikkeling te komen, waardoor het aantal werklozen blijft stijgen.
Albert Einstein’s quote is hier volop van toepassing: “We can’t solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them.”
Systemen optimaliseren de meest complexe processen. Maar aan het begin of het eind komt het aan op de intelligentie van de mens om oplossingen te bedenken en programmeren.